Onderwijs

Inleiding

Goed onderwijs draagt bij aan participatie van jongeren in de samenleving. Onderwijs draagt er mede aan bij dat jongeren kennis vergaren, weerbaar zijn en zelfstandig worden. Wij streven daarom naar een gevarieerd aanbod van onderwijs op verschillende niveaus. Een speerpunt is het bestrijden van schoolverzuim. Daartoe is onder andere een verzuimkaart ontwikkeld en hebben scholen een vaste RBL (Regionaal Bureau Leerlingzaken)-consulent.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's

• De brede school groeit door 2009-2012 (april 2009)

• Onderwijshuisvestingsbeleid 2015-2030 (maart 2015, aanvulling maart 2017)

• Sportnota gemeente Middelburg “Middelburg in Beweging 2013 – 2016” (oktober 2013)

• Speelruimtebeleid (2006)

• Onderwijsachterstandenbeleidsplan Middelburg 2017

• Walcherse onderwijsvisie (januari 2014)

Wat wilden we bereiken?

Maatschappelijk effect

Kinderen en jongeren groeien op tot meedenkende en meehelpende burgers en zijn voorbereid op deelname in een maatschappij waar een steeds groter beroep wordt gedaan op ieders zelfredzaamheid en de eigen verantwoordelijkheid.

Doelstellingen

1. Verbeteren onderwijshuisvesting

2. Het bieden van extra (tijdelijke) ondersteuning aan peuters en kleuters met een taal- en/of spraakachterstand

3. Vroeg signaleren van problemen bij kinderen en jeugd

4. Het terugdringen van het schoolverzuim en begeleiding bij leer- en kwalificatieplichtige leerlingen

5. Het laten dalen van het aantal 18 tot 23-jarigen zonder startkwalificatie

6. Faciliteren vestiging en financiering uitbreiding middelbaar- hoger- en academisch onderwijs

Wat hebben we bereikt?

Doelstelling 1: Verbeteren onderwijshuisvesting

In 2020 is geïnvesteerd in het verbeteren van onderwijsvoorzieningen in het primair-, speciaal- en voortgezet onderwijs. Er zijn de nodige investeringen gedaan, zodat we voldoen aan onze wettelijke verplichtingen indien leerlingenaantallen toenemen.

In 2020 zijn de volgende voorzieningen gerealiseerd:

• De afronding van de aanpassingen van het gebouw aan de Korczakstraat voor het VSO IKC 12+ Walcheren (Asteriacollege VSO afdeling Klimopschool en zorg-/arbeids-/beroepsgerichte voorzieningen);

• Het verbeteren van de tweede verdieping van het gebouw aan de Molenwater 4a voor de Algemene Basisschool Middelburg.

Doelstelling 2: Het bieden van extra (tijdelijke) ondersteuning aan peuters en kleuters met een taal- en/of spraakachterstand door middel van inzet van Voorschoolse- en Vroegschoolse Educatie (VVE)

De uitvoering van het onderwijsachterstandenbeleid is gestart in 2020. Het beleid bestaat uit twee onderdelen:

1. Een voorschools aanbod voor peuters in de leeftijd van 2-4 jaar. Hiervoor is een nieuwe subsidieregeling vastgesteld die alle kinderopvangorganisaties in Middelburg de gelegenheid geeft een subsidieaanvraag in te dienen, zodat de subsidie voor alle peuters beschikbaar is. In 2020 hebben Kinderopvang Walcheren en Stichting Kindcentrum Vrije School Zeeland een aanvraag ingediend. Daarmee wordt op 13 plaatsen, verspreid over Middelburg, in een peuteraanbod voorzien.

2. Uitvoering van kansenbeleid. In het beleidsplan is de verantwoordelijkheid voor de aanpak van de achterstanden heel nadrukkelijk bij de locaties (school en kinderopvang) gelegd. In de wijken met de meeste achterstanden zijn locatieplannen ontwikkeld door kinderopvang en onderwijs, waarin een schets gemaakt is van de heersende problematiek op de betreffende locatie. Vervolgens hebben de locaties een budget van de gemeente ontvangen om deze problemen op te lossen. Op alle locaties in de wijken Dauwendaele, Zuid en Stromenwijk is hiervan gebruik gemaakt. Er is veel enthousiasme over dit concept. In de wijken waar minder sprake is van achterstanden kunnen onderwijs en opvang wijkplannen indienen. Deze zijn in 2020 nog niet opgestart. De verwachting is dat de wijkplannen in 2021 van start gaan.

Doelstelling 3: Vroeg signaleren van problemen bij kinderen en jeugd

Het verbeteren van de toeleiding van peuters (met een taalachterstand) naar een voorschools aanbod is in 2020 niet van de grond gekomen. Dit heeft alles met corona te maken. Het voorschoolse aanbod was met name gericht op noodopvang. Daarnaast hebben de consultatiebureaus de peuters en hun ouders een tijd niet kunnen ontvangen. En is vooral een inhaalslag gemaakt op het indiceren van kinderen met een taalachterstand.

Doelstelling 4: Het terugdringen van het schoolverzuim en begeleiding bij leer- en kwalificatie plichtige leerlingen

Inmiddels is er een concept Thuiszitterspact opgesteld. Dit is gedaan in samenspraak met de Samenwerkingsverbanden PO en VO, de GGD, Berseba en de Toegangen. In verband met komende veranderende wetgeving moeten er nog wat aanpassingen plaatsvinden. Met dat plan wordt door middel van preventieve inzet bereikt dat de zorgleerlingen snel in beeld komen. Daardoor kan escalatie van problemen worden voorkomen. Het aantal meldingen varieert tussen de 850 en 900 per jaar.

Doelstellingen 5: Het laten dalen van het aantal 18 tot 23-jarigen zonder startkwalificatie

De tijdelijke RMC middelen zijn voor vier jaar (2021-2024) verlengd zodat de focus gericht kan blijven op de kwetsbare jongeren. Ook is er 2020 een nieuw VSV tranche vastgesteld. Onderwijs en Gemeenten zijn het eens geworden over de financiering van regionale- en plusmiddelen voor de jaren 2021-2024. De plannen die vastgesteld zijn moeten ervoor zorgen dat meer jongeren met een startkwalificatie op de arbeidsmarkt terecht komen. Getracht wordt om het percentage voortijdig schoolverlaters (VSV) van 2,6% naar 2% te laten dalen.

Doelstelling 6: Faciliteren vestiging en financiering uitbreiding middelbaar- hoger- en academisch onderwijs

De facilitering in 2020 betreft onder meer de ondersteuning bij de ontwikkelingen rondom JRCZ, studentenhuisvesting en -voorzieningen. In 2018 heeft de gemeenteraad een bedrag van in totaal € 2 miljoen beschikbaar gesteld voor de UCR. Enerzijds als bijdrage in de exploitatie van het JRCZ (is nog in de bouwfase) en anderzijds voor de ontwikkeling van het Engineering department (er is nog niet voldaan aan de voorwaarde voor uitbetaling).

Wat hebben we ervoor gedaan?

Doelstelling 1: Onderwijshuisvesting

In 2020 is geïnvesteerd in het verbeteren van onderwijsvoorzieningen in het primair-, speciaal- en voortgezet onderwijs:

• De afronding van de aanpassingen van het gebouw aan de Korczakstraat voor het VSO IKC 12+ Walcheren (Asteriacollege VSO afdeling Klimopschool en zorg-/arbeids-/beroepsgerichte voorzieningen);

• Het verbeteren tweede verdieping van het gebouw aan de Molenwater 4a voor de Algemene Basisschool Middelburg.

Samen met de gemeente Vlissingen en de verantwoordelijke schoolbesturen voor primair en voortgezet (speciaal) onderwijs is er een begin gemaakt om te komen tot een Meerjaren Strategisch Huisvestingsplan (SHP). De afronding hiervan is in 2021.

Doelstelling 2: Het bieden van extra (tijdelijke) ondersteuning aan peuters en kleuters met een taal- en/of spraakachterstand door middel van inzet van Voorschoolse- en Vroegschoolse Educatie (VVE)

In 2019 is het onderwijsachterstandenbeleid vastgesteld. Uitvoering heeft plaatsgevonden in 2020. Op de schoollocaties hebben kinderopvang en onderwijs plannen opgesteld om de taalachterstanden van kinderen weg te werken. Naast deze onderwerpen hebben kinderopvang en onderwijs de problemen op taalachterstand in kaart gebracht en daar acties op ontwikkeld. Ook deze acties worden in 2020 e.v. uitgevoerd.

Toeleiding

Het verbeteren van de toeleiding van peuters (met een taalachterstand) naar een voorschools aanbod is in 2020 niet echt van de grond gekomen. Dit heeft alles met corona te maken.

Doelstelling 3: Vroeg signaleren van problemen bij kinderen en jeugd

In verband met de COVID-19 situatie konden we in 2020 aan deze doelstelling geen aandacht geven.

Doelstelling 4: Terugdringen schoolverzuim en begeleiding bij leer- en kwalificatie plichtige leerlingen

Spijbelen is vaak een voorbode van uitval. Gelukkig zijn spijbelende jongeren nog bereikbaar voor preventie. Door verbeterde registratie en melding bij het verzuimloket is er meer zicht gekomen op het werkelijk aantal meldingen. Het RBL Walcheren zette in op het preventieve werken. We bleven ons ook inzetten om het meldgedrag te verbeteren.

Doelstelling 5: Het laten dalen van het aantal 18 tot 23-jarigen zonder startkwalificatie

Ook in 2020 is voorkomen van schooluitval geen gemakkelijke opgave geweest. Het begint met goede kwaliteit van onderwijs. Kwalitatief goed en uitdagend onderwijs zorgt ervoor dat jongeren geboeid worden en blijven gedurende hun hele onderwijsloopbaan. Bij de meeste jongeren lukt dat, maar niet bij alle. Leerlingen hebben moeite met de studiekeuze of zitten niet lekker in hun vel waardoor het moeilijk is de aandacht bij de les te houden. De docent/mentor heeft dan de sleutel in handen om uitval te voorkomen: door tijdig te signaleren dat er problemen zijn en door te verwijzen naar een studieloopbaanbegeleider of (externe) zorg- en hulpverleners. Zij kunnen met de jongeren werken aan het oplossen van hun problemen.

Doelstelling 6: Faciliteren vestiging en financiering uitbreiding middelbaar- hoger- en academisch onderwijs

HZ University of Applied Sciences is gesetteld aan het Groene Woud. In 2020 zijn de voorbereidingen afgerond voor de bouw van het Joint Research Center Zeeland (JRCZ). Daarnaast zijn op de locatie Poelendaelesingel 81 studentenkamers gerealiseerd en zijn de voorbereidingen voor de bouw van studentenhuisvesting aan de Kanaalweg afgerond. Op deze locatie kunnen straks 236 studenten wonen.

In september 2020 is het tweede studiejaar Engineering bij UCR van start gegaan en zijn de verbouwactiviteiten in de Stadhuisstraat voor dat department gestart. We zijn blij met alle activiteiten die in 2020 zijn doorontwikkeld of afgerond. 

In 2020 is ook gestart met de nieuwe locatie voor studentenhuisvesting c.s. op het PZEM terrein aan de Poelendaelesingel.

De gemeente heeft Scalda ondersteund bij het realiseren van internationale samenwerkingsverbanden met andere beroepsopleidingen.

Voor HZ University of Applied Scienc, UCR, Scalda en studentenhuisvesting en –voorzieningen heeft de gemeente Middelburg een faciliterende rol. Na 2018 zijn geen financiële bijdragen meer geleverd. Wel is de ontwikkeling van de kennisinstellingen van groot belang voor Middelburg en daarmee ook voor Zeeland. Om die reden zet de gemeente Middelburg zich ook in voor Campus Zeeland.

Beleidsindicatoren

Wat heeft het gekost?

Toelichting op het financiële resultaat (+ voordeel / - nadeel)

We verantwoorden onze financiële cijfers op hoofdlijnen. Dat betekent dat we alleen afwijkingen van € 25.000 of hoger toelichten. De post “overig” gaat telkens over één of meerdere afwijkingen die kleiner zijn dan € 25.000.