Onderwijs

Inleiding

Goed onderwijs draagt bij aan participatie van jongeren in de samenleving. Onderwijs draagt er mede aan bij dat jongeren kennis vergaren, weerbaar zijn en zelfstandig worden. Wij streven daarom naar een gevarieerd aanbod van onderwijs op verschillende niveaus. Een speerpunt is het bestrijden van schoolverzuim. Daartoe is onder andere een verzuimkaart ontwikkeld en hebben scholen een vaste RBL (Regionaal Bureau Leerlingzaken)-consulent. We zijn in 2022 aangesloten bij het jeugdeducatiefonds waarmee we kansengelijkheid voor kinderen in het primair onderwijs bevorderen. De betrokkenheid van de gemeente bij het onderwijs betreft zowel het basis- en voortgezet onderwijs als het middelbaar, hoger en universitair onderwijs.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's:

• Strategisch Huisvestingsplan 2020-2039

• Lokaal Sportakkoord Middelburg

• Beleidsplan Onderwijskansen 2019-2022, gemeente Middelburg

• Beleidsnotitie Nationaal programma onderwijs gemeente Middelburg

• Kwaliteitsatlas Middelburg 2030

• Groen Beleidsplan 2016-2026

Wat wilden we bereiken?

Maatschappelijk effect

Kinderen en jongeren groeien op tot meedenkende en meehelpende burgers en zijn voorbereid op deelname in een maatschappij waar een steeds groter beroep wordt gedaan op ieders zelfredzaamheid en de eigen verantwoordelijkheid.

Doelstellingen

1. Verbeteren onderwijshuisvesting

2. Ontwikkelkansen voor kinderen van 2 tot en met 12 jaar in achterstand positie verbeteren

3. Vroeg signaleren van problemen bij kinderen en jeugd

4. Het terugdringen van het schoolverzuim en begeleiding bij leer- en kwalificatie plichtige leerlingen; door middel van preventieve inzet bereiken dat de zorgleerlingen snel in beeld komen waardoor escalatie van problemen wordt voorkomen; het aantal meldingen varieert tussen de 850 en 900 per jaar

5. Het laten dalen van het aantal 18 tot 23-jarigen zonder startkwalificatie; getracht wordt om het percentage voortijdig schoolverlaters (VSV) van 2.6% naar 2% te laten dalen

6. Faciliteren middelbaar- hoger- en academisch onderwijs

7. Bieden van natuur- en milieueducatie op scholen

Wat hebben we bereikt?

Doelstelling 1: Verbeteren onderwijshuisvesting

De overleggen met de schoolbestuurders voor een nieuw schoolgebouw t.b.v. Kindcentrum de Aventurijn, CSW v.d. Perre en een brede school Dauwendaele voor het Element en Wilgenhof zijn opgestart.

Doelstelling 2: Ontwikkelkansen voor kinderen van 2 tot en met 12 jaar in achterstand positie verbeteren

Op de verschillende opvang- en onderwijslocaties in de stad zijn vele mooie activiteiten uitgevoerd die de leerlingen met een taalachterstand een stap verder hebben geholpen. Voorbeelden van activiteiten en aanpakken zijn o.a. de Voorleesexpress, de zomerschool, verhogen van ouderbetrokkenheid, taalgroepen, tutorgroepen en een gesubsidieerd voorschools peuteraanbod.

Doelstelling 3: Vroeg signaleren van problemen bij kinderen en jeugd

De toeleiding is van belang bij de aanpak van taalachterstanden in de peutergroepen. Kinderen met een taalachterstand moeten gesignaleerd worden en naar een peutergroep toegeleid worden. In 2022 hebben de Zeeuwse gemeenten, waaronder Middelburg, hierin een grote stap gezet door een VVE monitor aan te schaffen. Hiermee kan gevolgd worden of kinderen met een indicatie ook daadwerkelijk op een peutergroep terecht komen. Met die kennis kan de gemeente, de kinderopvang en de GGD veel meer gerichte actie ondernemen op de toeleiding. De effecten hiervan zien we in 2023.

De beleidsnotitie NPO is vastgesteld, hierin zijn de beleidsdoelstellingen van het Middelburgs Model overgenomen. In 2022 levert de inzet al verbeteringen in de samenwerking met het onderwijs op. Ook is aan 6 organisaties subsidie toegekend voor 2023 voor de versterking van de ondersteuningsstructuur in het onderwijs.

Doelstelling 4: Het terugdringen van het schoolverzuim en begeleiding bij leeren kwalificatie plichtige leerlingen; door middel van preventieve inzet bereiken dat de zorgleerlingen snel in beeld komen waardoor escalatie van problemen wordt voorkomen; het aantal meldingen varieert tussen de 850 en 900 per jaar

In het schooljaar 2021-2022 heeft het RBL in totaal voor Walcheren 950 verzuimmeldingen behandeld. Voor de Middelburgse leerlingen waren dat er 445. Er zijn in dat schooljaar in Middelburg 74 nieuwe vroegtijdige schoolverlaters bijgekomen waarvan 14 uit het VO en 60 uit het MBO.

Doelstelling 5: Het laten dalen van het aantal 18 tot 23-jarigen zonder startkwalificatie; getracht wordt om het percentage voortijdig schoolverlaters (VSV) van 2.6% naar 2% te laten dalen

Het percentage schoolverlaten in de gemeente Middelburg is 2.01% (schooljaar 2021-2022). Het percentage is weliswaar gedaald maar geeft wel een vertekent beeld vanwege Corona. De VO leerlingen, die naar het MBO zijn gegaan, zijn zonder meer aangenomen op het MBO. Er is vanwege Corona geen goede overdracht geweest waardoor het percentage de aankomende jaren wel iets zal gaan stijgen.

Doelstelling 6: Faciliteren middelbaar- hoger- en academisch onderwijs

Ook in 2022 heeft de gemeente Scalda, HZ en de UCR kunnen faciliteren onder meer op het gebied van uitwisseling van internationale studenten. Er is samen met Scalda een (intentieoverleenkomst) met een aantal scholen voor beroepsonderwijs in Portugal ondertekend. Het Joint Research Center aan het Groenewoud is in gerealiseerd alsmede de uitbreiding van de huisvestingsmogelijkheden voor studenten door opening van het nieuwe studentencomplex aan de Kanaalweg. Samen met deze onderwijsinstellingen is bij de Provincie Zeeland aandacht gevraagd voor het behoud c.q. verbetering van de bereikbaarheid van de onderwijslocaties met het openbaar vervoer.

Doelstelling 7: Bieden van natuur- en milieueducatie op scholen

Spelenderwijs kennismaken met natuur, planten, dieren, milieu en ons ecosysteem, duurzaamheid, energie en de voedselindustrie. Er zijn genoeg mogelijkheden om natuuronderwijs een plek te geven in het schoolprogramma. In 2021 hebben de Walcherse gemeenten besloten om Milieueducatie voor de komende periode (vier jaar) weer onder te brengen bij Terra Maris. Er is een verband tussen gerichte educatie op school en kennis, houding en gedrag op latere leeftijd.

Wat hebben we ervoor gedaan?

Doelstelling 1: Onderwijshuisvesting

Het gebouw aan de Generaal Hakewill Smithlaan 3 t.b.v. de Regenboogschool is bijna gereed en wordt na de meivakantie 2023 in gebruik genomen.

Doelstelling 2: Ontwikkelkansen voor kinderen van 2 tot en met 12 jaar in achterstand positie verbeteren

Het laatste jaar van het onderwijsachterstandenbeleid is uitgevoerd en er is gestart met de opzet van een nieuw beleidsplan.

Doelstelling 3: Vroeg signaleren van problemen bij kinderen en jeugd

We hebbben als Zeeuwse gemeenten en betrokken organisaties, zoals GGD en kinderopvang, het proces gelopen wat heeft geleid tot de aanschaf van de VVEmonitor.

In overleg met de scholen en betrokkenen is de beleidsnotitie NPO tot stand gekomen. Een van de uitwerkingen is de inzet van 2 intermediairs onderwijs en jeugd. In september zijn zij gestart vanuit TIM om de samenwerking met het onderwijs te versterken.

Doelstellingen 4 en 5: Terugdringen schoolverzuim en begeleiding bij leer- en kwalificatie plichtige leerlingen en het laten dalen van het aantal 18 tot 23-jarigen zonder startkwalificatie

Samen met het Onderwijs trachten we zo vroeg mogelijk in het verzuim proces werkafspraken te maken. Dit gaat steeds beter, waardoor de verzuimmeldingen steeds elk jaar oplopen. Op zich goed natuurlijk, maar baart wel zorgen. Ook met andere samenwerkingspartners maken we werkafspraken om ervoor te zorgen dat zo spoedig mogelijk het probleem aangepakt kan worden. Daarnaast is er vanuit de NPO middelen een extra RBL consulent ingezet, die specifiek gericht is op thuiszitters.

Doelstelling 6: Faciliteren vestiging en financiering uitbreiding middelbaar- hoger- en academisch onderwijs

Met Scalda, HZ en UCR is periodiek overleg gevoerd over de ontwikkelingen binnen en buiten deze onderwijsorganisaties. Zo is aandacht gegeven aan de kansen voor de versterking van het Béta onderwijs met het Delta Climate Center en het Joint Research Center. Ook bedreigingen voor het voortbestaan van het middelbaar en hoger onderwijs, zoals de mogelijkheid van een beperking c.q. verdwijnen van internationale studenten wanneer de Tweede Kamer hierover in juni 2023 een besluit neemt, hebben volop de aandacht evenals een mogelijk achteruitgang in de bereikbaarheid van de opleidingen met het openbaar vervoer door nieuwe concessies voor busvervoer in de provincie Zeeland.

Doelstelling 7: Bieden van natuur- en milieueducatie op scholen

In 2022 is onder andere het volgende uitgevoerd:

• Het KlimaatLAB van Terra Maris is geopend en de eerste pilot school heeft de ‘Experiment Energie!’ gedaan.

• Voor de Groene Revolutie zijn een aantal scholen naar Terra Maris gekomen om inspiratie op te doen voor hun toekomstige Groene Schoolpleinen.

• Met de leerlingen zijn bijenhotels ‘to go’ gemaakt.

• Bij Basisschool Magistraal is vanuit Terra Maris een moestuincoach aan de slag gegaan om de school te stimuleren met moestuinieren.

• Vrijwel alle schoolbezoeken hebben dit jaar weer doorgang kunnen vinden. Vooral de NME activiteit ' Binnenste Buiten' viel goed in de smaak.

Effecten maatregelen financieel herstelplan

Voor de effecten in 2022 van de maatregelen uit het financieel herstelplan verwijzen wij naar de paragraaf Bedrijfsvoering.

Beleidsindicatoren

Wat heeft het gekost?

Toelichting op het financiële resultaat (+ voordeel / - nadeel)

We verantwoorden onze financiële cijfers op hoofdlijnen. Dat betekent dat we alleen afwijkingen van € 25.000 of hoger toelichten. De post “overig” gaat telkens over één of meerdere afwijkingen die kleiner zijn dan € 25.000.