Onderhoud kapitaalgoederen

Inleiding

In deze paragraaf wordt verantwoording afgelegd over het onderhoud van de kapitaalgoederen van de Gemeente Middelburg. Hierbij zijn de vastgestelde beleids- en/of beheerplannen leidend.

Beleidskader

De gemeenteraad en het college hebben in het verleden verschillende beleids- en beheerplannen vastgesteld. In onderstaande tabel worden de plannen benoemd waarbij een koppeling met de programma’s is gemaakt. De plannen hebben een meerjarig karakter. In de toelichtende tekst wordt beschreven op welke termijn een nieuw beleidsplan wordt opgesteld en met welke zaken rekening wordt gehouden.

Beleids- en beheerplannen

Programma’s

Begraafplaatsen en crematorium

Wat wilden we bereiken?

In het Beleidsplan begraafplaatsen en crematorium (toekomstverkenning 2001–2030) is bepaald dat er mogelijkheden moet blijven bestaan voor begraven in alle kernen en is als doel aangegeven een regionaal functionerend crematorium waarbij wordt gestreefd naar een kostendekkende exploitatie, in samenhang met de exploitatie van de begraafplaatsen.

Wat hebben we bereikt?

In alle kernen hebben naar behoefte begrafenissen plaatsgevonden. Het onderhoud op de begraafplaatsen is uitgevoerd.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Begraafplaatsen

Een groot aantal plechtigheden is verzorgd inclusief het uitvoeren van de begrafenissen.

Begrafenissen per locatie per jaar

Totaal hebben 164 begrafenissen plaatsgevonden. Dat zijn er 45 minder dan in 2021. Het verschil is voor het grootste deel waarschijnlijk toe te schrijven aan de oversterfte door de infectieziekte COVID-19 in 2021. Verwacht wordt dat er in de toekomst een dalende lijn te zien zal zijn. De verklaring is dat nabestaanden vaker kiezen voor cremeren.

Crematorium

In 2022 zijn er 850 crematies uitgevoerd. Dat zijn er 34 minder dan in 2021. Het verschil is waarschijnlijk toe te schijven aan de oversterfte door de infectieziekte COVID-19 in 2021.

Crematies per jaar

Het onderhoudsniveau van het crematorium is bepaald in de nota ‘Onderhoud gebouwen, civieltechnische kunstwerken, kademuren en glooiingen’ (januari 2017).

Voor het onderhoud aan het crematorium: zie het kapitaalgoed Gemeentelijke gebouwen.

Gebouwen en civieltechnische kunstwerken

Gemeentelijke gebouwen

Wat wilden we bereiken?

Het onderhouden van de gemeentelijke gebouwen op het conditieniveau zoals vastgelegd in de nota ‘Kaders onderhoud gebouwen, civieltechnische kunstwerken, kademuren en glooiingen’ richt zich op het onderhouden van de gemeentelijke gebouwen en civieltechnische kunstwerken op conditieniveau 3 (redelijke conditie) voor de periode 2018–2027.

Wat hebben we bereikt?

Het onderhouden van de gemeentelijke gebouwen is grotendeels binnen de geraamde kosten uitgevoerd. Indien nodig zijn onderdelen voor uitvoering doorgeschoven naar 2023. De budgettaire afwijkingen die hierdoor ontstaan, worden opgevangen door de voorziening onderhoud gebouwen.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Het planmatig onderhoud is uitgevoerd. De uitvoering is in samenhang met het huisvestingsbeleid, onderwijsbeleid, sportbeleid, wijkaanpak, parkeerbeleid en monumentenbeleid gepland. Ook niet-planmatig onderhoud (zoals vernielingen, klachtenonderhoud en onvoorziene zaken) is waar nodig uitgevoerd.

Civieltechnische kunstwerken

Wat wilden we bereiken?

De civieltechnische kunstwerken onderhouden op conditieniveau 3 (een redelijke conditie) zoals vastgelegd in de nota ‘Kaders onderhoud gebouwen, civieltechnische kunstwerken, kademuren en glooiingen’. Dit beleid is opgesteld voor het onderhouden van de gemeentelijke gebouwen en civieltechnische kunstwerken voor de periode 2018 tot en met 2027.

Bij sommige objecten bestaat nog onduidelijkheid over het werkelijke conditieniveau. Deze onduidelijkheden willen we wegnemen door onder andere nadere inspecties/onderzoeken. Deze zijn grotendeels uitgevoerd maar nog niet gereed. De informatie die hieruit voortvloeit, helpt bij het maken van een overzicht waarin we technische noodzaak en risico’s bepalend laten zijn voor de volgorde van uitvoering. Ook is hierin oog voor (toekomstige) ontwikkelingen/werkzaamheden. Het op peil brengen en houden van alle civieltechnische kunstwerken vraagt een langere termijnvisie en aanpak. Er is onvoldoende capaciteit beschikbaar om de achterstanden op korte termijn op te heffen. Er is voldoende budget voor planmatig onderhoud. Projecten voor noodzakelijke grotere renovaties passen niet in dit budget. Voor dergelijke projecten moeten we net als bij de kademuren toestemming vragen aan de raad.

Het streven was dat we 2022 in staat zouden zijn om een overzicht te maken met een prioritering voor vervangings- en renovatieopgaven. Deze opgave verwachten we in 2023 af te ronden en ter kennisgeving te delen met de gemeenteraad.

Wat hebben we bereikt?

Er is vooruitgang geboekt om het overzicht en het inzicht in en op het areaal te verbeteren. Het inzicht op het conditieniveau is van circa 90% van de 166 objecten bekend. Bij de kademuren en glooiingen betreft dit circa 80% van de 14,4 km. Inzicht verkrijgen op het resterende deel daarvan staat in 2023 op de planning. De volgende stap voor het verkrijgen van inzicht betreft het inzichtelijk maken van de constructieve veiligheid. Er is nog geen compleet overzicht op de kosten voor de vervangings- en renovatieopgave. Naast het inspectiewerk is een deel van het geplande onderhoud uitgevoerd. Ongeveer 45% van het budget kon niet worden besteed door gebrek aan capaciteit. Dit budget is toegevoegd aan de voorziening en het bijbehorende onderhoud is doorgeschoven naar het volgende kalenderjaar.

Voor de vervangings- en herstelopgave aan de kademuur bij de Nieuwe Haven–Turfkaai zijn we bij de verdere planvoorbereiding geconfronteerd met grote prijsstijgingen. We onderzoeken daarvan de oorzaak en zijn bezig met het heroriëntatie op de technische mogelijkheden. Voor de restauratieopgave aan de kademuur Korendijk–Kinderdijk zijn onderzoeken en voorbereidingen voor de besluitvorming uitgevoerd. Het besluitvormingstraject voor de restauratie daarvan is eind 2022 in gang gezet en is gepland in 2023.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Er zijn technische inspecties uitgevoerd door externe specialisten om het werkelijke conditieniveau inzichtelijk te krijgen. Voor de vervangingsopgaven van een aantal kademuren zijn onderzoeken uitgevoerd ter voorbereiding van de renovaties.

Naast planmatig onderhoud hebben we ook niet-planmatig onderhoud uitgevoerd (naar aanleiding van klachten en onvoorziene gebreken).

Openbaar groen

Wat wilden we bereiken?

In de raad van 30 januari 2017 is het groenbeleidsplan ‘Middelburg 2016–2026, Milieubewust en functioneel openbaar groen’ vastgesteld. Belangrijke dragers zijn:

1. Het huidige kwaliteitsniveau (CROW-schaallat 2013) van het openbaar groen te handhaven, dit betekent:

   • kwaliteit A op begraafplaatsen en in het stads- en winkelcentrum;

   • kwaliteit B voor wijkgroen en groen bij sportcomplexen, speelterreinen, en verkeersgroen;

   • kwaliteit C op industrieterreinen, recreatieparken, groene longen en stadsranden, waterhuishouding en parken/bolwerken (beheer is nu nog op niveau B).

2. Met de uitvoering van het groenbeleidsplan geven we de inwoners een grotere rol en meer verantwoordelijkhei in beheer en onderhoud van de groene openbare ruimte. Hierbij nemen we de modellen uit het groenbeleidsplan als uitgangspunt en gaan we met de inwoners en onze adviseurs Wijkgericht Werken op zoek naar maatwerk.

3. Beslispunt 1 en 2 te vertalen naar in ieder geval de volgende kaderstelling:

   • behouden en versterken van de hoofdgroenstructuur (randvoorwaarden bij ruimtelijke ontwikkelingen)

   • toegankelijkheid van de hoofdgroenstructuur (de groene buffers van de stad) bevorderen

   • een groene inrichting van de wijken en speelplaatsen in stand houden en waar mogelijk verbeteren

   • zorgvuldig omgaan met uitgifte van groen

   • milieubewust beheren en differentiatie in de kwaliteitsniveaus van het groenbeheer van de verschillende gebieden aanhouden

   • inspelen in de groeninrichting op klimaatverandering

   • behoud van de beheerkwaliteit van het groen, ook op begraafplaatsen

   • bevorderen van biodiversiteit

   • het onderzoeken van de mogelijkheden voor het ontwikkelen van stadslandbouw

   • bij aanleg en inrichting kiezen voor duurzame concepten en beplantingen.

Wat hebben we bereikt?

Het nieuwe groenbeleid is deels een nieuwe start met nieuwe doelen. De doelen zullen geleidelijk gerealiseerd worden over de periode 2016–2026. Door externe en interne ontwikkelingen zal bijstelling van het beleid plaatsvinden in deze periode. In 2022 zijn vooral aan de orde geweest:

• op kleine schaal toepassen van inheemse flora in combinatie met ‘ontstening’ wat in komende jaren breder zal worden toegepast met een gunstiger leefklimaat en grotere biodiversiteit tot gevolg;

• het moeilijker en het duurder uitvoeren van onderhoudstaken door een krappere arbeidsmarkt;

• stapsgewijze overgang naar elektrisch gereedschap. Los van de meerkosten zijn op bepaalde onderdelen (nog) geen werkbare elektronische middelen.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Het onderhoud is uitgevoerd volgens het groenbeheerplan. Qua omvang hebben we het dan over:

• 208 hectare openbaar groen met 24.324 bomen

• 31 hectare groen op sportaccommodaties met 485 bomen

• 11 hectare groen op de begraafplaatsen met 1442 bomen

• 114 hectare waterlopen en oevers.

Dit is een kleine toename ten opzichte van 2021. Het onderhoud is deels uitgevoerd met eigen medewerkers en met een belangrijke inzet van Orionis Walcheren, en incidenteel met aannemers.

Openbare verlichting

Wat wilden we bereiken?

Voor dit kapitaalgoed is in begin 2010 een beleidsplan openbare verlichting (2010–2020) vastgesteld. In 2022 wilden we een nieuw beleidsplan opstellen.

Sinds 1 januari 2008 wordt het beheer en onderhoud van de openbare verlichting uitgevoerd volgens het gezamenlijk contract van de Samenwerking openbare verlichting Zeeland. Het contract van beheer en onderhoud loopt vier jaar en na deze periode wordt het contract opnieuw aanbesteed. Op 8 april 2021 is het huidige contract voor beheer en onderhoud ingegaan. Het beheer en onderhoud wordt afgestemd met de overige Zeeuwse gemeenten. Binnen onze gemeentegrenzen worden de werkzaamheden afgestemd met overige onderhoudswerkzaamheden in de buitenruimte.

Wat hebben we bereikt?

• In 2022 is de openbare verlichting op diverse plaatsen in Middelburg vernieuwd. Door het toepassen van energiezuinige lampen is een besparing van ongeveer 60.000 kWh gerealiseerd.

• Ook is het Europees project Smart Space afgerond in 2022.

• Actualisatie van het beleidsplan is niet gerealiseerd. Dit is nu gepland voor 2023.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

In diverse woonstraten zijn lichtmasten en armaturen met conventionele lampen vervangen door dimbare ledverlichting. Ook is in de binnenstad van Middelburg de straatverlichting vernieuwd met behulp van het Europees project Smart Space. Hier staat nu slimme ledverlichting.

Riolering

Wat wilden we bereiken?

Het Stedelijk Waterprogramma 2021–2030 is op 11 maart 2021 door de raad vastgesteld (SWP 2021–2030). In dit beleidsdocument wordt weergegeven hoe de Gemeente Middelburg omgaat met het oppervlaktewaterbeheer en de gemeentelijke zorgplicht voor de rioleringen (afval-, hemel- en grondwater). In het plan staat omschreven hoe zo doeltreffend mogelijk en tegen zo laag mogelijke maatschappelijke lasten het beheer zal worden uitgevoerd.

In het SWP is het Stedelijk Waterplan geïntegreerd, en het totaalplan zal dienen als input voor de Omgevingsvisie en het Omgevingsprogramma.

Het rioleringsplan is in overeenstemming met het Stedelijk Waterplan en het gemeentelijk Milieubeleidsplan.

Jaarlijks wordt een deel van het rioleringssysteem geïnspecteerd. De kwaliteit van de riolering staat beschreven in het SWP 2021-2030 en wordt over het algemeen als voldoende tot goed beoordeeld. De kwaliteit van de riolering zal jaarlijks niet veel wijzigen, vanwege de standaard lange levensduur van riolering (60-70 jaar, en soms nog langer).

De uitvoering van werkzaamheden aan de rioleringen wordt zoveel mogelijk afgestemd met andere werkzaamheden in de buitenruimte, zoals herstructureringswerkzaamheden van stadsdelen en onderhoud en reconstructies van wegen. Daarnaast vindt afstemming plaats met de wijktafels, en andere beheerders waaronder de Provincie Zeeland en het Waterschap Scheldestromen.

Speerpunt voor 2022 was de vervanging of renovatie van ongeveer 3,2 km riolering. Ook zou er een start worden gemaakt met de renovatie van de gemetselde riolen in de binnenstad. Mede in het kader van de hemelwaterzorgplicht proberen we jaarlijks 1% (3,3 ha) van de aangesloten verharding (peildatum 2000) van de gemengde rioolstelsels af te koppelen.

Wat hebben we bereikt?

Het benodigde onderhoud aan riolen en installaties is uitgevoerd, net als een zeer klein deel van de geplande renovaties (totaal ongeveer 0,1 km).

Er is slechts 0,3 ha verhard oppervlak afgekoppeld van de gemengde rioleringsstelsels. Daardoor zitten we met het afkoppelen niet meer op het schema van 1% per jaar (21,4% afgekoppeld in 22 jaar).

De eerste reden van deze vertraging is de integrale afstemming van de werkzaamheden met andere disciplines, bewoners en nutsbedrijven. De kwaliteit van het plan wordt hierdoor beter, er is minder overlast en er ontstaan afhankelijkheden in de uitvoering. Ook worden door deze werkwijze de integrale doelen gerealiseerd van andere beleidsvelden zoals wegen, verkeer, groen en klimaatmaatregelen.

Een tweede reden is dat prioriteit ligt bij het begeleiden van ontwikkelings- en uitbreidingslocaties, waardoor minder tijd kan worden besteed aan de voorbereiding en begeleiding van de geplande beheer- en onderhoudsprojecten.

Algemeen geldt dat de financiële middelen die in een bepaald jaar niet worden uitgegeven aan de rioleringszorg, worden opgenomen (gedoteerd) in de rioolvoorziening. Wanneer onderhoudswerken in een later stadium worden uitgevoerd zullen de benodigde middelen weer uit deze voorziening worden onttrokken. De rioolheffing is een doelheffing, dat wil zeggen dat inkomsten daaruit niet aan andere voorzieningen mogen worden uitgegeven.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Er is onderhoud gepleegd aan ongeveer 10 km riolering, alle (18.650) kolken, alle (85) gemalen/pompputten/tunnels in bebouwd gebied en alle (88) pompputten in het buitengebied. Het technisch onderhoud aan de installaties is uitgevoerd in samenwerkingsverband met het waterschap.

Speelplaatsen

Wat wilden we bereiken?

Het Groenbeleidsplan Middelburg 2016–2026 is vastgesteld 30 januari 2017. Hierin is een actualisatie van het speelruimtebeleid opgenomen. De doelstelling is het realiseren of het in stand houden van speelruimte en speelvoorzieningen van voldoende kwaliteit voor alle leeftijdsgroepen, evenwichtig verspreid over de stad. In toenemende mate wordt hierbij ingespeeld op wensen en inbreng vanuit de verschillende wijken.

Wat hebben we bereikt?

Een fijnmazig netwerk van speelvoorzieningen over de stad. Afstemming mede op de wensen vanuit de wijken.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Inspecties (4 keer), regulier onderhoud, calamiteitenonderhoud en vervangingen zijn uitgevoerd.

In 2022 was er opmerkelijk vaak sprake van vernielzucht en calamiteiten.

De beschikbare beheermiddelen blijken onvoldoende om het bestaande areaal speelvoorzieningen in stand te houden. De betrekkelijk verouderende toestellen vragen in toenemende mate extra onderhoud en meer vervangende onderdelen. Ook de kwantitatieve groei van de afgelopen twintig jaar en het krimpend budget rechtvaardigen een bijstelling om de bestaande voorzieningen veilig en in stand te kunnen houden:

• jaar 2000: 349 toestellen, budget € 70.000

• jaar 2021: 463 toestellen, budget € 59.500.

De voorzieningen bij het Veerse Meer worden door Waterschap Scheldestromen uitgevoerd. De verrekende kosten waren eenmalig hoger waardoor het budget incidenteel is overschreden.

Sportvelden

Wat wilden we bereiken?

Sportvoorzieningen van voldoende kwantiteit en kwaliteit voor de Middelburgse verenigingen.

Wat hebben we bereikt?

Sportvoorzieningen van voldoende kwantiteit en kwaliteit binnen de kaderstelling. Een structureel spanningsveld bestaat er echter tussen enerzijds de verwachtingen, wensen en behoeften van de sportverenigingen en scholen, en anderzijds de beschikbare middelen en de daaraan gekoppelde kwantiteit en kwaliteit van de voorzieningen. Om duidelijkheid te geven richting verenigingen werken we daarom met de normen die de verschillende sportbonden hanteren. Uit deze normen bleek dat de korfbalverenigingen ONDO en TOP beide een veld tekort kwamen. De velden op beide sportcomplexen waren toe aan vervanging, daarom was dit een natuurlijk moment om de ligging van de velden opnieuw in te delen. De sportcomplexen van de TOP en ONDO zijn opnieuw ingericht en op beide sportcomplexen is een extra veld gerealiseerd.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Het areaal en het actuele beheer zijn vastgelegd in het groenbeleidsplan. Het gaat om zes sportcomplexen (De Sprong, Kruitmolen, Nieuwland, Arnemuiden, Sint Laurens en Veersepoort) en 31,7 ha aan areaal inclusief verhardingen. Hier hebben we de volgende maatregelen uitgevoerd:

• Jaarrond zijn de velden onderhouden, hierin maken we onderscheid in dagelijks onderhoud en grootonderhoud

• Op sportpark Veersepoort is de kunstgrasmat vervangen

• Op alle kunstgrasvoetbalvelden zijn maatregelen genomen om verspreiding van bodemvreemde instrooimaterialen tegen te gaan

• Op het Meiveld is de kunstgrasmat van het Cruyff Court vervangen. Hier is een nieuw type mat gebruikt zonder instrooimateriaal

• Bij korfbalverenigingen TOP en ONDO is de ligging van de velden opnieuw ingedeeld en zijn de velden en de infrastructuur vernieuwd.

Verkeerregelinstallaties

Wat wilden we bereiken?

We willen reen goed functionerend verkeerslichtenareaal door:

• uitvoering te geven aan het tijdig vervangen van afgeschreven verkeersregelinstallaties

• adequaat te reageren op storingen in de verkeersregelinstallatie (eerstelijnsonderhoud)

• jaarlijks preventief en correctief onderhoud aan de installaties uit te voeren (tweedelijnsonderhoud)

• het uitvoeren van verkeerskundig onderhoud de verkeerslichtenregeling af te stemmen op de verkeerssituatie en verkeersaanbod

• geen verkeersregelinstallaties toe te passen op kruispunten waar een fysieke maatregel (bijvoorbeeld rotonde of voorrangskruising) een betere oplossing is. Bij vervanging vooraf een nut en noodzaak onderzoek uitvoeren.

Wat hebben we bereikt?

Alle nieuwe verkeersregelautomaten zijn voorbereid op automatische storingsmelding en kunnen via GPRS (General Packet Radio Service) verbinding maken met een Netwerk Management Systeem (NMS). Vanwege de belangstelling vanuit meerdere Zeeuwse wegbeheerders om hun VRI’s aan te sluiten op een kwaliteitscentrale, is er in 2018 een overleg gestart om de mogelijkheden te verkennen voor het aanschaffen van één kwaliteitssysteem waar de Zeeuwse wegbeheerders op kunnen aansluiten. In 2019 zijn oriënterende gesprekken gevoerd met leveranciers van deze systemen. In 2020 zijn door de gezamenlijke wegbeheerders de gewenste systeemkenmerken en eisen van het NMS geformuleerd voor een offerte-uitvraag aan de markt. In 2022 heeft de aanbesteding plaatsgevonden en is het werk gegund aan de Firma Technolution. Voor het aanpassen van de Middelburgse VRI’s en het verbinden met het NMS-systeem is een raamcontract met Technolution afgesloten. Uitvoering hiervan zal plaatsvinden vanaf medio 2023.

Parallel aan de gezamenlijke aanschaf van een NWS is op initiatief van Provincie Zeeland een onderzoek gestart naar een gezamenlijke aanpak voor het ombouwen van het bestaande verkeerslichtenareaal naar intelligente VRI’s (iVRI). iVRI’s worden landelijk de nieuwe standaard en bieden de mogelijkheid om het verkeer zo goed mogelijk af te wikkelen op basis van gegevens over de actuele verkeerssituatie. Vanuit het Rijk zijn hiervoor subsidiemiddelen beschikbaar gesteld. In 2021 heeft de Provincie onder de wegbeheerders de belangstelling gepeild. Middelburg heeft, net als de andere grote Zeeuwse gemeenten, aangegeven aan dit onderzoek mee te willen werken. In 2022 is gebleken dat er nog te veel vragen onbeantwoord zijn over de toepasbaarheid van iVRI’s op het Schroetracé en Het Groene Woud. Vanwege deze onduidelijkheid hebben we besloten om op dit moment niet in te stappen in een gezamenlijke aanbesteding voor de aanschaf van iVRI’s. Wij blijven de ontwikkelingen op dit gebied wel nauwlettend volgen.

De VRI op de kruising Koudekerkseweg / Laan der Verenigde Naties is vervallen. Aansluitend op het wegenonderhoud van de Koudekerkseweg en de afwaardering van deze weg naar een erftoegangsweg (30 km/h) is het kruispunt met de Laan der Verenigde Naties omgevormd naar een rotonde.

De voorbereiding voor vervanging van de VRI op het kruispunt Stromenweg / Grevelingenstraat was gepland voor het jaar 2022. Vanwege gebrek aan capaciteit binnen het cluster verkeer is dit doorgeschoven naar de tweede helft van 2023.

In het kader van het onderhoud aan Klein Vlaanderen en de Volderijlaagte is een ontwerp uitgewerkt om, conform het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan Middelburg 2030, Klein Vlaanderen af te waarderen naar en herinterichten als een 30km-weg. In dit ontwerp komt de verkeersregelinstallatie op het kruispunt Klein Vlaanderen/Volderijlaagte te vervallen. Het kruispunt zal hiervoor heringericht worden. Het verwijderen van de VRI is meegenomen in het ontwerp voor de afwaardering en herinrichting van Klein Vlaanderen.

We hebben het eerste- en tweedelijnsonderhoud voor 2022 uitbesteed aan de firma Istimewa.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Het inrichtingsplan voor Klein Vlaanderen en de Volderijlaagte sluit aan op het Seisplein. De verkeersregelinstallaties op het Seisplein moeten de komende jaren vervangen worden. Hiervoor is een onderzoek gestart naar de mogelijkheden voor het niet-vervangen van de installatie en het Seisplein aan te passen met fysieke maatregelen. Het onderzoek naar een kruispuntoplossing zonder VRI’s op het Seisplein is in 2020 afgerond. De uitkomst van het onderzoek is dat we de verkeersregelinstallatie een-op-een gaan vervangen. De vervanging van de VRI’s op het Seisplein en op de kruising Seissinge l/ Sandberglaan is aanbesteed. Het werk is gegund aan BAM Infra Verkeerstechniek. Uitvoering vindt plaats in het eerste kwartaal van 2023.

In 2020 is een motie aangenomen om te onderzoeken of de VRI op de kruising Sandberglaan/Laan der Verenigde Naties/President Rooseveltlaan vervangen kan worden door een rotonde. In 2021 is het verkeerskundig onderzoek gestart en de inpasbaarheid van een rotonde onderzocht. Het onderzoek naar de rotonde had een directe relatie met de ontwikkeling van een nieuw kerkgebouw op de hoek van de Sandberglaan/Laan der Verenigde Naties. De plannen voor deze ontwikkeling zijn echter gestopt. Een gewijzigd ontwikkelplan kan van invloed zijn op de gewenste kruispuntoplossing. Daarom is het onderzoek naar een rotondeoplossing voor dit kruispunt stilgelegd.

Het jaarlijkse preventieve en correctieve onderhoud is uitgevoerd door Istimewa in samenwerking met de leverancier van de verkeersregelinstallaties. Aandachts- en herstelpunten zijn uitgevoerd.

Waterwegen

Wat wilden we bereiken?

Met het zorgdragen voor waterlopen beogen we een goede kwaliteit en afvoer van het oppervlaktewater naar het Kanaal door Walcheren. Het belangrijkste document was het stedelijk waterplan (Waterplan Middelburg 2005–2009). Dit waterplan is geactualiseerd in 2021 en wordt als Stedelijk Waterprogramma (gecombineerd met het voormalig gemeentelijk rioleringsplan) opgenomen in het Omgevingsprogramma van de gemeente. Een Omgevingsprogramma bevat de concrete uitwerkingen en acties die nodig zijn om de in de Omgevingsvisie afgesproken ambities te bereiken.

Wat hebben we bereikt?

• Oppervlaktewater binnen stedelijk gebied

  Op basis van de overeenkomst Beheer Openbaar water Bebouwd gebied (BOB, door college vastgesteld op 9 mei 2017 voor de periode 2017–2025 als vervolg op de eerdere overeenkomst) hebben we samen met het waterschap Scheldestromen zorggedragen voor het onderhoud van de waterlopen. Het areaal en het actuele beheer zijn vastgelegd in het groenbeleidsplan. Het gaat om wateroppervlak inclusief slootkanten/oevers met een totale omvang van 114 ha aan areaal.

  De in de beheerplannen beoogde kwaliteit is geleverd. Op dit moment is er geen achterstallig baggerwerk in de gemeente. Door het baggerwerk op peil te houden, verbetert de kwaliteit van het oppervlaktewater en wordt een goede afvoer gegarandeerd.

• Oppervlaktewater buiten stedelijk gebied

  Om de afvoer en berging van het oppervlaktewater klimaatbestendig te maken, heeft het waterschap de capaciteit ervan getoetst aan de Planvorming Wateropgave (PWO) Walcheren. Dit PWO is een gekalibreerd watersysteemmodel voor heel Walcheren, en vormt de basis voor de peilbesluiten van het waterschap.

• Oppervlaktewater en riolering in stedelijk gebied

  Verder heeft de SAZ+ (Samenwerking Afvalwaterketen Zeeland, bestaande uit alle Zeeuwse gemeenten, het waterschap Scheldestromen en Evides) in 2017 een stresstest uitgevoerd op het stedelijk water (oppervlaktewater en riolering). Het doel van deze stresstest was om locaties in beeld te brengen die gevoelig kunnen zijn voor extreem weer zoals korte hevige neerslag, langdurige neerslag en langdurige droogte. De resultaten van de stresstest zijn verder verfijnd en zijn verwerkt in het nieuwe Stedelijk Waterprogramma, dat in het voorjaar van 2021 is vastgesteld door de raad.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

In 2022 is onderhoud volgens de BOB-overeenkomst uitgevoerd aan oppervlaktewater in de stad en is de stresstest uitgevoerd op oppervlaktewater en riolering in stedelijk gebied. De aanbevelingen uit de PWO zijn door het waterschap gedeeltelijk al uitgevoerd (Dauwendaele) en Klarenbeelk volgt de komende jaren. In Dauwendaele en de Magistraatwijk zijn alle grotere watergangen gebaggerd en de duikers gereinigd. Op Arnestein is nog ongeveer 1 km beschoeiing geplaatst.

Wegen

Wat wilden we bereiken?

In het Beheerplan wegen 2016–2021 staat aangegeven hoe de Gemeente Middelburg het onderhoud van het wegareaal wil uitvoeren, hoeveel financiële middelen er voor nodig zijn en hoe de planning van de uit te voeren werkzaamheden zal worden opgesteld en uitgevoerd. Uitgangspunt van het plan is dat het wegenonderhoud over het hele wegareaal en in de gehele gemeente Middelburg zou worden opgepakt waarbij in eerste instantie het achterstallig onderhoud en de direct overlast gevende schades worden hersteld.

Het wegenonderhoud wordt afgestemd met andere werkzaamheden in de buitenruimte zoals bijvoorbeeld het onderhoud aan rioleringen en de onderhoudswerkzaamheden aan kabel- en leidingnetwerken van nutsbedrijven, maar ook maatregelen op het gebied van verkeer en klimaat. Daarnaast wordt het wegenonderhoud afgestemd met de bewoners. Sinds 2010 zijn we verder gegaan met een wijkgerichte aanpak van het wegenonderhoud.

In de raadsvergadering van 18 juli 2016 zijn de kaders voor het wegbeheer vastgesteld.

Het ambitieniveau voor de kwaliteit van de wegen is het voldoen aan de minimale eisen van verantwoord wegbeheer niveau C. De belangrijkste uitgangspunten zijn: integrale afstemming met bewoners en derden, integrale uitvoering met overige beleidsvelden (riolering en nutsbedrijven), anticiperen op vergrijzing en klimaatveranderingen, en nastreven van duurzaamheid en circulariteit.

Wat hebben we bereikt?

In 2022 zijn per project ook weer de bewoners en de belanghebbenden betrokken bij de onderhoudsprojecten. Steeds wordt een integrale afstemming van de projecten nagestreefd binnen de gemeentelijke beleid- en beheerprogramma’s, en met externe partijen. Deze werkwijze zorgt enerzijds voor een kwalitatief beter, vollediger product en meer draagvlak van bewoners en belanghebbenden. Anderzijds is het een intensieve werkwijze die de doorlooptijd van projecten aanzienlijk verlengt en meer inzet van de eigen medewerkers vraagt. Met name de afstemming met nutsbedrijven Stedin en Evides is intensief, doordat zij de komende jaren vervangings-, uitbreidings- en onderhoudsprojecten uitvoeren aan hun kabel- en leidingnetwerk. Ook wordt door de afstemming met de bewoners het onderhoudsbudget ingezet voor herinrichting en nieuwe wensen. Door de nagestreefde werkwijze van integrale afstemming, wordt op straatniveau de kwaliteit van het product wegen verbeterd.

Over het gehele wegareaal gezien, staat de kwaliteit van het wegareaal onder druk. Enerzijds doordat de prioriteit op andere werkvelden ligt (waaronder ontwikkelingslocaties), anderzijds is er een tekort aan capaciteit, zowel in de eigen organisatie als bij externe partijen.

Het percentage achterstallig onderhoud wegen is hierdoor toegenomen en wordt ingeschat op ongeveer 14% van het totale wegareaal. Inmiddels wordt er niet meer voldaan aan het gestelde ambitieniveau C, omdat het achterstallig onderhoud meer dan 10% bedraagt. Om preventief toezicht van de provincie te voorkomen, is het belangrijk dat er niet meer dan de toegestane hoeveelheid (10%) achterstallig onderhoud aanwezig is.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

In 2022 zijn maar 11 van de in totaal 27 geplande onderhoudsprojecten afgerond. De overige 16 projecten zijn doorgeschoven naar 2023.

De eerste reden van deze vertraging is de integrale afstemming van de werkzaamheden met andere disciplines, bewoners en nutsbedrijven. De kwaliteit van het plan wordt hierdoor beter, er is minder overlast en er ontstaan afhankelijkheden in de uitvoering. Ook worden door deze werkwijze de integrale doelen gerealiseerd van andere beleidsvelden zoals verkeer, groen, riolen en klimaatmaatregelen. Een voorbeeld is de herinrichting van de Koudekerkseweg.

Een tweede reden is dat prioriteit ligt bij het begeleiden van ontwikkelings- en uitbreidingslocaties. Hierdoor kan er minder tijd besteed worden aan de voorbereiding en begeleiding van de geplande beheer- en onderhoudsprojecten.

Een derde reden zijn de lange levertijden (6 tot soms wel 10 maanden) voor de gebakken bestratingsmaterialen.

Bij het wegonderhoud wordt waar mogelijk het verhard oppervlak omgevormd naar bijvoorbeeld halfverharding en groen. In 2022 zijn bijvoorbeeld de parkeerplaatsen in de Saffierplaats en het voetpad langs de Seissingel omgevormd naar een halfverharding.

Ook wordt gekeken om overbodige verharding te vervangen door groen. Voorbeelden zijn de voetpaden langs de veste aan de Seissingel en het voetpad in de Kruitmolenlaan tegenover het Calvijn College. Beiden voetpaden zijn in 2022 opgeruimd en omgevormd naar groen.

Naast het projectmatig onderhoud wordt een deel van het budget besteed aan het kleinschalig onderhoud, omdat de schadebeelden van de wegonderdelen hier om vragen. Deze werkzaamheden zijn uitgevoerd binnen het beschikbare budget en voor een deel uit de reserve wegen. Met dit kleinschalig onderhoud wordt meestal een geringe beeldkwaliteitsverbetering (van achterstallig naar C niveau) bereikt. Door in elk jaar een andere wijk het klein onderhoud uit te voeren, kunnen we het teveel aan achterstallig onderhoud langzaam gaan inlopen.

In 2022 hebben we in de wijk Dauwendaele ongeveer 3.000 m² achterstallig onderhoud weggewerkt.

Financiën kapitaalgoederen