Bestuur en ondersteuning

Inleiding

De gemeente stelt de burger centraal. Dit doen we door steeds onze dienstverlening te controleren en te verbeteren. We betrekken inwoners bij plannen en besluiten en geven ruimte voor initiatieven (participatie). Ook zoeken we samenwerking met andere overheden en partijen in de regio.

In het programma Bestuur en ondersteuning leest u over de overkoepelende taakvelden dienstverlenen, participeren, extern overleggen en de ondersteuning daarvan door de gemeentelijke organisatie. Het efficiënt, effectief en rechtmatig inzetten van die middelen heeft blijvend onze aandacht.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's:

• Omgevingsvisie Middelburg 2050

• Communicatiebeleidsplan (2019)

• Visie op dienstverlening (2024)

• ‘Participeren: Doen en leren!’ (2017)

• Participatie- en inspraakverordening (2021)

• Notitie verbonden partijen (2016)

• Notitie wijkgericht werken “Samen zichtbaar en dichtbij”(2024)

Wat wilden we bereiken?

Maatschappelijk effect

Het vergroten van de betrokkenheid bij de gemeente en het vertrouwen in het bestuur.

Doelstellingen

1. Het verrijken van plannen door inwoners en andere betrokkenen in een vroeg stadium te informeren en te betrekken: burgerparticipatie.

2. Ruimte geven aan en stimuleren van initiatieven in de samenleving die een bijdrage leveren aan onze maatschappelijke opgaven: overheidsparticipatie.

3. Betrokkenheid van bewoners bij hun leefomgeving, gemeentelijke besluitvorming en maatschappelijke opgaven.

4. Een sterke sociale basis en gemeenschapszin in buurten / wijken en dorpen.

5. Het verbeteren van de dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen, gemeten aan de tevredenheid van de gebruiker.

6. Het vergroten van het vertrouwen bij de burgers in de gemeente. Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat de gemeente efficiënt en effectief omgaat met de financiën en dat de middelen op een rechtmatige manier worden ingezet.

7. Samenwerken ten behoeve van lokale en regionale uitdagingen en bijdragen aan de Zeeuwse opgaven.

Wat hebben we bereikt?

Doelstelling 1: Het verrijken van plannen door inwoners en andere betrokkenen in een vroeg stadium te informeren en te betrekken: burgerparticipatie.

Informeren over plannen en het proces is de eerste stap van participeren. We betrekken onze inwoners bij plannen vanuit de gemeente op verschillende manieren. We zoeken daarbij naar een goede mix, zodat we mensen met verschillende betrokkenheidsvoorkeuren bereiken, zowel offline als online. Hiervoor zetten we onder andere ons online platform middelburgontmoet.nl is. Het is de digitale ontmoetingsplaats voor onze inwoners en de gemeentelijke organisatie. Op dit platform kunnen inwoners en andere belanghebbenden ook meedenken en doen. Participatietrajecten worden geëvalueerd, zodat we blijvend leren en doorontwikkelen.

Doelstelling 2: Ruimte geven aan en stimuleren van initiatieven in de samenleving die een bijdrage leveren aan onze maatschappelijke opgaven: overheidsparticipatie.

Deze doelstelling is onder meer vanwege bestaande planning en prioritering soms complex in de uitwerking. Bij wijkgericht werken kwamen naast de reguliere aanvragen voor het wijktafelbudget niet of nauwelijks (grote) initiatieven binnen. In 2024 is gestart met de uitwerking van een procesvoorstel en een afwegingskader, waardoor het helder is hoe we omgaan met bewonersinitiatieven.

Doelstelling 3: Betrokkenheid van bewoners bij hun leefomgeving, gemeentelijke besluitvorming en maatschappelijke opgaven.

Ook in 2024 zijn we weer zichtbaar en actief geweest in onze wijken en dorpen. Wat we zien is dat in de dorpen de dorpsverenigingen stevig verankerd zijn. Ook in Dauwendaele is een sterk wijkteam actief. Ook de uitdagingen blijven. Sommige wijkteams zijn kwetsbaar en zoeken naar hun rol of hebben moeite om nieuwe aanwas te vinden. We hebben de focus daarom ook verbreed. Iedere betrokken inwoner is belangrijk. En in veel wijken zijn diverse groepen inwoners actief die hun wijk mooier, socialer en leefbaarder willen maken. Dit zijn vaak ook de buurtjes of verenigingen die gericht zijn op het organiseren van activiteiten.

In 2024 zijn we van start gegaan met de integrale wijkaanpak in Nieuw- en Sint Joosland. Bij het opstellen hanteren we nieuwe vormen van participatie. Uitgangspunt daarbij is dat we zichtbaar en dichtbij zijn. Dit betekent dat alle inwoners de kans krijgen om mee te denken en te doen over de toekomst van hun directe leefomgeving.

Ook in ’t Zand – Stromenwijk – Rittenburg gaan we samen met Woongoed aan de slag. Een unieke samenwerking in Nederland tussen de gemeente en de woningbouwcorporatie.

Doelstelling 4: Een sterke sociale basis en gemeenschapszin in buurten / wijken en dorpen.

Deze doelstelling benaderen we op verschillende manieren. Ontmoeting staat hierbij centraal. Dit faciliteren we onder andere door het online community platform middelburgontmoet.nl. Ook fysieke wijkontmoetingen zijn belangrijk.

Naast de traditionele wijktafels, hebben we in veel wijken al andere vormen van wijkontmoetingen gehad. Klein, laagdrempelig, meebewegend op ontwikkelingen in de wijk zelf of in samenwerking met collega’s van de vakafdelingen die ‘op thema’ de wijken in gaan. Dit bouwen we verder uit.

Welzijnsaccommodaties zijn van essentieel belang voor een sterke sociale basis in onze wijken en dorpen. Bij welzijnsaccommodaties staat ‘ontmoeting’ centraal. Een goed functionerend ontmoetingscentrum is gemeenschap-versterkend. Een plek met veel activiteiten waar inwoners en in de wijk werkende organisaties gebruik van maken. Door ontmoeting neemt de onderlinge betrokkenheid toe. Mensen vergroten hun persoonlijke netwerk waardoor zij dagelijkse problemen beter kunnen opvangen.

Dit vraagt dat we op een andere manier kijken naar de invulling en het beheer van onze accommodaties. Sinds 2023 zijn we voor twee van onze welzijnsaccommodaties al over gegaan van commercieel naar sociaal beheer. Dit zijn Het Palet en dorpshuis Van Cittershoff. De maatschappelijke component staat hierbij bovenaan. Vrijwilligers en maatschappelijke organisaties die bij het centrum zijn betrokken, werken samen met een professioneel beheerder bij het uitvoeren van de beheertaken. De koffie en thee zijn goedkoop. Wijkcentra worden zo laagdrempeliger, ook voor de meer kwetsbare doelgroepen.

Het dorpshuis in Sint Laurens wordt op dit moment volledig gedraaid op vrijwilligers die verbonden zijn aan de activiteiten in het dorpshuis. De bewoners c.q. gebruikers voelen zich betrokken en regelen veel dingen zelf.

Doelstelling 5: Het verbeteren van de dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen, gemeten aan de tevredenheid van de gebruiker.

De gemeten tevredenheid aan de balies is onverminderd hoog en laat een lichte stijging zien ten opzichte van 2023. Om technische redenen zijn over 2024 geen tevredenheidsmetingen verricht met betrekking tot de telefonie en de website. Voor de website zijn wel kwaliteits- en toegankelijkheidsscores beschikbaar op basis van bezoekersstatistieken. Hieruit blijkt dat de website hoog scoort in vergelijking met andere overheidswebsites.

Doelstelling 6: Het vergroten van het vertrouwen van onze inwoners in de gemeente. Middelburgers moeten erop kunnen vertrouwen dat de gemeente efficiënt en effectief omgaat met de financiën en dat de middelen op een rechtmatige manier worden ingezet.

Het financiële beeld was in 2024 nog steeds goed. Ten behoeve van inzicht in efficiënte en effectieve omgang met financiën zijn dit jaarverslag met programma's en verantwoording en deze jaarrekening opgesteld. De beoordeling van de rechtmatige inzet van de middelen is opgenomen in de jaarrekening bij de analyse begrotingsrechtmatigheid.

Doelstelling 7: Samenwerken ten behoeve van lokale en regionale uitdagingen en bijdragen aan de Zeeuwse opgaven.

Samen met de andere Zeeuwse overheden werken we samen aan het formuleren van regionale strategische doelen. We nemen actief deel aan het Overleg Zeeuwse Overheden en we zijn vertegenwoordigd in het VZG-bestuur. Op concrete dossiers is onder meer afgestemd met andere Zeeuwse overheden over het impactrapport kerncentrales, het programma Ruimte voor Defensie (in Zeeland) en de reactie op het proefbaanvak ERTMS. Daarnaast zijn we betrokken geweest bij het rapport en de kabinetsreactie 'Elke regio telt'. Hierbij is de aandacht uitgegaan naar de vertaling naar de Zeeuwse situatie. Verder is in 2024 afgestemd met andere gemeenten over samenwerkingsplannen van GGD, VRZ en RUD, is er gewerkt aan de herziening van de GR-en (in VZG-verband) en de implementatie van het Expat Center Zeeland boven de Westerschelde. Ook is samengewerkt aan de uitvoering van de Regiovisie van de subregio Walcheren- Schouwen-Duiveland. Eind 2024 is het rapport internationaal Kenniscentrum Slavernijverleden (KCS) opgeleverd. De kwartiermaker die deze gemaakt heeft, deed dat in opdracht van de Provincie Zeeland en de Walcherse gemeenten.

Wat hebben we ervoor gedaan?

Bestuurscultuur

Ook afgelopen jaar was er blijvende aandacht voor de bestuurscultuur in Middelburg. Wel heeft de wisseling van de burgemeester in 2024 geleid tot vragen over de vergaderwijze in Middelburg en meer in het bijzonder de rol van het college tijdens raads- en commissievergaderingen. In november is hierover een verdiepende commissie georganiseerd en in het vervolg daarop is een afvaardiging van de raad aan de slag gegaan met uitwerkingen van die bijeenkomst. Het gaat dan over de werkwijze met moties en amendementen, de rol van het college in vergaderingen, beeldvorming en oordeelsvorming. Deze onderwerpen liggen meer op het vlak van structuur, maar komen wel voort uit de cultuur die is ontstaan in de loop van de jaren.

Wijkgericht werken en participatie

We zijn doorgegaan op de ingeslagen weg. Ook in 2024 is een groep medewerkers getraind op het gebied van participatie. Bij nieuwe projecten en plannen wordt aan de voorkant goed nagedacht over de rol van de gemeenteraad en de kaders voor de participatie. In 2024 hadden we het intensieve participatietraject rondom de bouw van het azc, Hart van de Griffioen en het parkeerbeleid. College en de raad hebben steeds op voorhand vastgesteld met welke kaders de participatie werd vormgegeven.

In 2024 heeft de gemeenteraad het besluit genomen om een eerste burgerberaad te gaan organiseren. In 2025 vindt het eerste burgerberaad in Middelburg plaats.

In 2024 zijn de participatietrajecten voor het inwonerberaad, de skatebaan en de Churchilllaan geëvalueerd.

Wijkgericht werken

In 2024 hebben we een doorontwikkeling in gang gezet met het wijkgericht werken. De notitie wijkgericht werken “Samen zichtbaar en dichtbij” is vastgesteld door het college.

Daarbij zijn vijf speerpunten benoemd:

We werkten ook in 2024 nauw samen met onze wijkteams. Zij zijn onze oren en ogen in de wijken en dorpen en samen met hen geven we invulling aan ons wijkgericht werken. We maakten gebruik van wijktafels en langzaam werd weer gebruik gemaakt wijkbudgetten. De wijkmanagers hebben flink geïnvesteerd in de relatie met de wijkteams. In enkele dorpen en wijken hebben we een verdere doorontwikkeling gemaakt met de wijktafels (andere vormen). Deze tendens vraagt om een doorontwikkeling van wijkgericht werken in Middelburg: integraal samenwerken met het doel de kansen en opgaven in een gebied samen met organisaties en bewoners op te pakken. Investeren in een integrale wijkaanpak geeft bewoners meer kracht voor het omzien naar elkaar en met elkaar bouwen aan een plezierige woonomgeving. Daarnaast kunnen we burgerkracht benutten om onze grote maatschappelijke opgaven samen te realiseren.

Wijkgericht werken was de plek waar maatschappelijke initiatieven binnenkwamen. Wijkmanagers jaagden deze initiatieven intern aan en voerden in beginsel de regie op dit proces. We zetten in op meer communicatie over onze opgaven en communiceren actief over lopende projecten en successen.

Opstellen wijk- en dorpsvisies

In 2024 is een start gemaakt met de voorbereidingen voor Nieuw- en Sint Joosland en ’t Zand-Stromenwijk-Rittenburg. Dit is een intensief participatief proces waarbij zo veel mogelijk inwoners en andere stakeholders betrekken. De gemeenteraad is meegenomen in het proces en heeft aan de voorkant kaders gesteld. We zien deze aanpak als opmaat naar de wijkdemocratie van de toekomst. Inwoners krijgen de kans om mee te denken en te doen over hun eigen leefomgeving.

Wijknetwerken

Onze dorpen en wijken zijn gebundeld in zes wijknetwerken. Elk netwerk bestaat uit een clustering van wijken of dorpskernen, te weten:

Een wijknetwerk is een samenwerking tussen gemeente, partners en inwoners in de wijk. De wijknetwerken worden breed samengesteld met professionele partners zoals huisarts/POH, wijkverpleging, wijkpolitie, scholen, consultatiebureau, kinderopvang, woningcorporaties, geloofsgemeenschappen, welzijn en (school)maatschappelijk werk. Daarnaast zitten in het netwerk betrokken inwoners, wijkteams en partijen (bijv. een ondernemersvereniging) die de wijk goed kennen. De samenstelling van het wijknetwerk vraagt maatwerk. Deze is niet in iedere wijk hetzelfde. In een wijknetwerk is er mogelijkheid verdieping te hanteren op wijk- of dorpsniveau.

Leefbaar, veilig en met perspectief

Rode draad in die integrale wijkaanpak is vroegsignalering en preventie: de problemen vóór zijn. Wij zullen daarvoor enerzijds samen met inwoners investeren in de woonbaarheid, leefbaarheid en veiligheid in de wijk. Bewoners kunnen elkaar anderzijds ook heel goed onderling steunen. Wij willen hen de mogelijkheid bieden om die steunstructuur te vormen en vast te houden. Voorzieningen waar men elkaar kan treffen en organisaties die adequate ondersteuning kunnen bieden zijn daarbij noodzakelijk. Het zijn plaatsen voor lief en leed en voor het bieden van perspectief. Voorbeelden van activiteiten ten behoeve van de leefbaarheid zijn Nederlandse les in de wijk, het voorkomen van schulden, de aanpak van schaarste en het stimuleren en faciliteren van nieuwe vormen van wonen en wooninitiatieven. Investeren in ontmoeten en samen doen geeft bewoners meer kracht voor het omzien naar elkaar en met elkaar bouwen aan een plezierige woonomgeving.

Het Middelburgs Model is een actuele beleidsvisie waarin staat beschreven hoe de gemeente passende zorg en ondersteuning voor haar inwoners wil waarborgen. Een belangrijk doel in het Middelburgs Model is het realiseren van een sterke sociale basis. 

De sociale basis verwijst naar het geheel van toegankelijke, laagdrempelige voorzieningen, netwerken en initiatieven die bijdragen aan het welzijn en de zelfredzaamheid van inwoners. De sociale basis in een wijk vormt de eerste lijn van signalering, ondersteuning en zorg, gericht het versterken van de sociale samenhang. Veel van deze basisvoorzieningen worden met gemeentelijke subsidies ondersteund. In 2024 is ook een begin gemaakt met de introductie van het sociaal beheer in wijkcentra en dorpshuizen, om met name voor kwetsbare inwoners laagdrempeliger te worden en ontmoeting te versterken. Vizita heeft in opdracht van de gemeente een sociaal team ingericht waardoor informatie en ondersteuning beter toegankelijk wordt.  

Kruisbestuiving leefbaarheid met woonbeleid en sociaal beleid

Leefbaarheid hangt onder andere samen met de woningvoorraad in een buurt of wijk. Door concentraties van kwetsbare inwoners staat de leefbaarheid onder druk. Waar mogelijk brengen we meer diversiteit aan in de woningvoorraad, bijvoorbeeld bij sloop/nieuwbouwprojecten. In de prestatieafspraken met de woningcorporaties wordt aandacht besteed aan de bijdrage die de woonruimteverdeling en het wijkbeheer kunnen leveren aan de leefbaarheid.

De inspanningen ten behoeve van de leefbaarheid in wijken zien we in het sociaal domein terug (zie programma Sociaal Domein). Binnen het sociaal beleid is een sociaal team ingericht, ter bevordering van de bereikbaarheid en de toegankelijkheid van zorg en ondersteuning en met laagdrempelige informatie en advies voor inwoners. De inpsanningen ten behoeve van leefbaarheid en woonbeleid, zie programma Huisvesting.

Middelburg Ontmoet

In het najaar van 2023 is het community platform Middelburg Ontmoet gelanceerd. Een digitale ontmoetingsplek vóór en dóór Middelburgers. Hier kunnen inwoners en organisaties informatie brengen en halen. In 2024 hebben we verder gewerkt aan de uitrol van Middelburg Ontmoet en hebben we nieuwe wijkverbinders in onze wijken en dorpen bereid gevonden om het platform van onderop mee helpen vormgeven en dragen.

Middelburg Ontmoet ‘live’

In de doorontwikkeling van de wijktafels, voegen we een ‘offline’ component toe aan Middelburg Ontmoet. Onder de noemer Middelburg Ontmoet ‘live’ organiseren we en faciliteren we ontmoetingen in de wijken. We sluiten daarbij ook aan bij bestaande wijkactiviteiten en -ontmoetingen.

Naast de traditionele wijktafels, hebben we in veel wijken al andere vormen van wijkontmoetingen gehad. Klein, laagdrempelig, meebewegend op ontwikkelingen in de wijk zelf of in samenwerking met collega’s van de vakafdelingen die ‘op thema’ de wijken in gaan. Dit bouwen we verder uit. In samenwerking met andere afdelingen zijn we bezig met een mobiel ontmoetingspunt. Een gezellige keet die we flexibel en gemakkelijk in kunnen zetten in wijken en buurten. Letterlijk: Samen zichtbaar en dichtbij!

Maatschappelijke initiatieven

De wijkmanagers weten wat er speelt in de wijken en verbinden kansrijke initiatieven aan de betreffende (beleids)medewerkers. Wijkgericht werken is ook de plek waar maatschappelijke initiatieven binnenkomen. Indien nodig jagen de wijkmanagers deze initiatieven intern aan en voeren zij in beginsel de regie op dit proces. We zetten in op meer communicatie over onze opgaven en communiceren actief over lopende projecten en successen. In 2024 is een start gemaakt met het maken van een procesvoorstel en mogelijk maatschappelijke initiatieven al dan niet gekoppeld aan onze wijkbudgetten.

Participatie - Gedeelde opgave

Participatie vindt plaats bij allerlei projecten, samenwerkingsvormen binnen wijken en dorpen en bij alle onderwerpen van de toekomstige Omgevingswet. Burgerparticipatie wordt in beginsel toegepast wanneer het te verwachten is dat belanghebbenden in hun belangen geraakt kunnen worden naar aanleiding van beleid, plannen, projecten of programma’s. Dit is vastgelegd in onze participatie- en inspraakverordening.

Het grote belang van participatie wordt breed in de gemeenteraad gedeeld. Goede vormen van participatie zijn dan ook onderdeel van de gedeelde opgaven waarvoor college en raad zich zien gesteld. Steeds komt naar voren dat ten behoeve van verwachtingen de kaders van een nieuw traject van tevoren goed moeten worden vastgelegd.

Participeren: doen en leren!

Eén van de belangrijkste participatielessen van de afgelopen jaren is dat we vóór de start van een participatietraject duidelijkheid moeten hebben over de kaders waarbinnen we het samenspel spelen. Door aan de voorkant helderheid te scheppen, was onze inzet ook in 2024 verwachtingen bij onze inwoners en andere belanghebbenden goed te managen. Bij complexe projecten, waar tegengestelde belangen zijn, was het bevoegd gezag aan de voorkant duidelijk over de kaders van participatie (“Van het laatste naar het eerste woord!”). Bij grotere complexere projecten, zoals het azc, werkten we met een startgesprek met raadsleden en werden de leden van de klankbordgroep geraadpleegd over de concepten van de startnota. Met de startnota schiepen we voor de start van het participatieproces duidelijkheid over de kaders.

Dat participatie had plaats gevonden betekende niet dat niets meer kan noch dat er geen tegenstanders meer waren. Het motto is: Wie wil, kan meedenken. We hebben in 2024 verschillende participatiemethoden ingezet. Inbreng wogen we zorgvuldig af en gemaakte keuzes legden we goed uit. Vaak helpt dat om het uiteindelijke besluit toch te accepteren. Daarnaast stond als altijd de officiële inspraakprocedure open voor degenen die het daar niet mee eens waren.

STRATEGISCH PROJECT - Omgevingswet

De Omgevingswet is ingegaan op 1 januari 2024. Middelburg was op 1 januari 2024 klaar met de voorbereidingen. Zo was de nieuwe legesverordening vastgesteld en waren de softwareprogramma’s geïmplementeerd.

De oorspronkelijke bestemmingsplannen zijn per 1 januari 2024 het omgevingsplan. Tot 2032 wordt gewerkt aan de omzetting van bestaande regelgeving in de taal en de geest van het Omgevingsplan. Het wordt een andere manier van werken. Zo krijgt de gemeenteraad adviesrecht bij bepaalde afwijkingen van het Omgevingsplan.

De overgang naar de Omgevingswet is een omvangrijke operatie en nieuw voor onze organisatie. Er waren geen noemenswaardige opstartproblemen in de beginfase. Op de afdeling V&H is hard gewerkt aan het voltooien van de inrichting van de applicatie die gebruikt wordt bij het uitvoeren van de VTH-processen. Dit werk wordt in 2025 vervolgd . Hiernaast zijn de voorbereidingen gestart om de eerste wijziging van het omgevingsplan in het voorjaar van 2025 vast te kunnen stellen.

Omgevingsvisie Middelburg 2050

De Omgevingsvisie Middelburg 2050 is in februari 2024 door de gemeenteraad vastgesteld. De Omgevingsvisie Middelburg 2050 vervangt de huidige Kwaliteitsatlas Middelburg 2030 en vormt de maatlat waarlangs alle ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving in de gemeente Middelburg worden gelegd. Onderdeel van de Omgevingsvisie Middelburg 2050 is een uitvoeringsagenda. Hierin wordt opgenomen welke thema’s en gebieden (dorpen en/of wijken) nader worden uitgewerkt en wanneer die uitwerking gaat plaatsvinden. Deze uitvoeringsagenda is in september 2024 door de gemeenteraad vastgesteld.

Dienstverlening

In 2024 heeft de functie Adviseur Dienstverlening gestalte gekregen. Er is stevig ingezet op het vereenvoudigen van het taalniveau van brieven aan inwoners. Zo’n tweehonderd brieven zijn herschreven. Ook is gewerkt aan het voldoen aan de Wet open overheid en wordt er nog steeds gewerkt aan het voldoen aan de Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer. Er is in 2024 gewerkt aan een dashboard met kerncijfers over de dienstverlening, zodat we in de loop van 2025 op basis van data kunnen gaan werken aan de doorontwikkeling.

Meten waardering dienstverlening

Balie

De meting over 2024 liet een positief beeld zien over de behandeling en afhandeling aan de balie. 94% van de bezoekers gaf ons een positieve score, 2,5% gaf een neutrale score en 3,3% gaf ons een negatieve score. De scores laten een lichte stijging zien ten opzichte van 2023 (met scores van respectievelijk 91%, 4% en 5%), terwijl de drukte aan de balies flink is toegenomen vanwege de reisdocumentenpiek.

Website

De website wordt doorlopend gemonitord met statistiekenprogramma SiteImprove. Het programma meet onder meer de kwaliteit van de inhoud en de digitale toegankelijkheid op een groot aantal aspecten. De website scoort een ruime voldoende: op kwaliteit van de inhoud 96,7 en op digitale toegankelijkheid 91,7 van 100 punten. De gemiddelde scores van Nederlandse overheidswebsites liggen op respectievelijk 83,4 en 89,1 van 100 punten.

De website heeft de B-status (voldoet gedeeltelijk) in het register van toegankelijkheidsverklaringen. Deze score is gebaseerd op een toegankelijkheidsonderzoek uit 2022 en heeft vooral te maken met de aanwezigheid van niet-toegankelijke PDF-documenten op de website. Er is in 2024 gewerkt aan het herschrijven van webteksten in toegankelijk taalgebruik. Ook was het terugbrengen van het aantal PDF-documenten en het toegankelijk maken van de resterende documenten onverminderd een aandachtspunt.

Daarnaast is er ingezet op het ondertitelen en van een transcript voorzien van video’s en het toegankelijk maken van digitale kaarten.

Telefonie

In 2024 heeft geen meting van de telefonische klanttevredenheid plaatsgevonden vanwege aanhoudende technische problemen bij de migratie naar bellen met M365.

Samenwerken

De samenwerking met Zeeuwse gemeenten, Provincie Zeeland en Waterschap Scheldestromen heeft in 2024 weer verder vorm gekregen. Niet alleen door bepaalde taken, zoals personeelszaken belastingen en archeologie gezamenlijk uit te voeren maar ook door strategische dossiers samen op te pakken. Hiervoor worden onder meer de periodieke overleggen in OZO- en Z4-verband gebruikt. Samen met anderen vaardigen we ook bestuurders af in regionale en landelijke besturen. We keken daarnaast over de grens om te bezien op welke terreinen samenwerking met Vlaamse gemeenten mogelijkheden biedt. Dit mede in relatie tot verwerving van Europese subsidies (zie bijlage Europese projecten). Afgelopen jaar zijn er ook diverse besprekingen geweest met verbonde partijen (GR'en, stichtingen en verenigingen).

Regiovisie

In 2024 is in ambtelijke en bestuurlijke sessies gewerkt aan de uitvoering van de Regiovisie van de subregio Walcheren- Schouwen-Duiveland. Er zijn afspraken gemaakt om te kijken waar gemeenten op kwetsbare bedrijfsvoeringstaken elkaar kunnen versterken. De taken voor het uitvoeren van de actiepunten zijn verdeeld tussen de gemeenten. Bij Provincie Zeeland is een beroep gedaan op het budget voor een onderzoek naar de woonsituatie van internationale werknemers.

Samenwerking GGD, VRZ, RUD

Voor de samenwerkingsplannen van GGD, VRZ en RUD was 2024 een intensief jaar. In de algemeen besturen heeft besluitvorming plaatsgevonden over het vervolgtraject van gezamenlijke bedrijfsvoering – eerst een business case opstellen – en een nieuwe gezamenlijke locatie voor GGD en VRZ. De RUD werkt in eerste instantie verder aan de robuustheid van de eigen organisatie. In een later stadium kunnen zij nog bij de samenwerking aansluiten.

De agenda Samenwerking is door onvoldoende capaciteit uitgesteld, maar is inmiddels opgepakt.

Economische structuurversterking

De gemeente Middelburg heeft ook in 2024 samen met andere Zeeuwse gemeenten, Provincie Zeeland en het bedrijfsleven opgetrokken in het versterken van de regionale economie. Zo zijn de activiteiten van het Expat Center Zeeland verder uitgebreid onder meer met de komst van een IND-loket. Het Rijk heeft in het rapport "Elke Regio Telt" aangegeven extra aandacht aan de leefbaarheid en de economie in de regio's te willen geven. Hierbij wordt met name gekeken naar de regio Zeeuws-Vlaanderen. Voor Middelburg is vanuit dit rapport in 2024 onder meer aandacht uitgegaan naar het vestigen van rijksdiensten in onze gemeente. Zo is er gesproken over een rijksontmoetingscentrum Zeeland dat in het najaar van 2025 zijn deuren zou kunnen openen in het gebouw van Rijkswaterstaat Zee en Delta in Middelburg.

Voor Zeeland en zeker ook voor Middelburg is de versterking van de kenniseconomie een belangrijk aandachtspunt. In 2024 is het onderzoek vanuit het Joint Research Center Zeeland en het Delta Climate Center verder uitgebreid. Tegelijkertijd heeft de in 2025 in werking tredende Wet Internationalisering in Balans voor grote onrust gezorgd bij de UCR en de HZ gelet op de mogelijke consequenties hiervan voor deze kennisinstituten. De gemeente heeft hierop actief geparticipeerd in de lobby om deze wet aan te passen (en gaat hiermee door).

OZO/VZG

Samen met de andere Zeeuwse overheden is gewerkt aan regionale strategische doelen. Er is actief deelgenomen aan het Overleg Zeeuwse Overheden. Wij zijn aanwezig geweest bij overleggen in OZO-verband en met ministeries van respectievelijk EZK en BZK over energie(infrastructuur). Op concrete dossiers is verder onder meer afgestemd met andere Zeeuwse overheden over het impactrapport kerncentrales, het programma Ruimte voor Defensie (in Zeeland), de reactie op het proefbaanvak ERTMS en over 'Elke regio telt' (rapport en kabinetsreactie), met name het onderdeel herijking beleids- en investeringslogica van het Rijk en herverdeling van de rijksdiensten. Recent is ook in OZO-verband gesproken over de Zeeuwse Ruimtelijke Arrangementen en de visie Zeeland 2050.

Onze gemeente is vertegenwoordigd in het VZG-bestuur.

Z4

In het stedelijk samenwerkingsverband Z4 zijn de stedelijke opgaven (economie, cultuur, bereikbaarheid, educatie (zoals Campus Zeeland) en arbeidsmarkt) en de samenwerking hierin aan de orde gekomen.

Beleidsindicatoren

Apparaatskosten

Apparaatskosten (ofwel organisatiekosten) zijn de noodzakelijke financiële middelen voor het inzetten van personeel (salarissen), organisatie-, huisvestings-, materieel-, automatiseringskosten e.d. voor de uitvoering van de organisatorische taken. Apparaatskosten zijn dus alle personele en materiële kosten die verbonden zijn aan het functioneren van de organisatie, exclusief griffie en bestuur.

Externe inhuur

De gemiddelde externe inhuur bij gemeenten met eenzelfde omvang als de gemeente Middelburg is 18,8% (2023) en voor alle gemeenten is de gemiddelde externe inhuur 18,1% (2023).

Overhead

Alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces vormen overhead. In de tabel hieronder is aangegeven hoe deze kosten zijn opgebouwd:

1. ¹
   Overhead mag nog wel worden toegerekend aan grondexploitaties, investeringen en andere (subsidie)projecten. In de praktijk zal dit gebeuren door op het taakveld 0.4 onder de lasten een negatief bedrag op te nemen en dit bedrag op het betreffende taakveld met de weer als last te verantwoorden. Hierdoor wordt de exploitatie niet onnodig opgevoerd.
2. ² Overheadvergoeding binnen de samenwerkingsverbanden waarbij Gemeente Middelburg als gastgemeente opereert worden als baten verantwoord binnen het taakveld overhead.

Wat heeft het gekost?

Toelichting financiële afwijkingen (+ voordeel / - nadeel)

We verantwoorden onze financiële cijfers op hoofdlijnen. Dat betekent dat we alleen afwijkingen van € 50.000 of hoger toelichten. De post “overig” gaat telkens over één of meerdere afwijkingen die kleiner zijn dan € 50.000.

Een positief getal in de kolom afwijking lasten betekent dat er minder lasten zijn dan begroot. Een negatief bedrag in de kolom lasten geeft aan dat de lasten hoger uitvallen dan begroot. Een positief getal in de kolom afwijking baten geeft aan dat er meer baten zijn dan begroot. Een negatief getal geeft aan dat er minder baten zijn dan begroot.

Toelichting financiële afwijkingen (+ voordeel / - nadeel)

Toelichting financiële afwijkingen (+ voordeel / - nadeel)