Onderwijs

Inleiding

Goed onderwijs draagt bij aan participatie van jongeren in de samenleving. Onderwijs draagt er mede aan bij dat jongeren kennis vergaren, weerbaar zijn en zelfstandig worden. Wij streven daarom naar een gevarieerd aanbod van onderwijs op verschillende niveaus. Een speerpunt is het bestrijden van schoolverzuim. Daartoe is onder andere een verzuimkaart ontwikkeld en hebben scholen een vaste RBL (Regionaal Bureau Leerlingzaken)-consulent. De betrokkenheid van de gemeente bij het onderwijs betreft zowel het basis- en voortgezet onderwijs als het middelbaar, hoger en universitair onderwijs.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's

• Strategisch Huisvestingsplan 2020-2039

• Lokaal Sportakkoord Middelburg

• Beleidsplan Onderwijskansen 2019-2022, gemeente Middelburg

• Kwaliteitsatlas Middelburg 2030

• Groen Beleidsplan 2016-2026

Wat wilden we bereiken?

Maatschappelijk effect

Kinderen en jongeren groeien op tot meedenkende en meehelpende burgers en zijn voorbereid op deelname in een maatschappij waar een steeds groter beroep wordt gedaan op ieders zelfredzaamheid en de eigen verantwoordelijkheid.

Doelstellingen

1. Verbeteren onderwijshuisvesting

2. Het bieden van extra (tijdelijke) ondersteuning aan peuters en kleuters met een taal- en/of spraakachterstand

3. Vroeg signaleren van problemen bij kinderen en jeugd

4. Het terugdringen van het schoolverzuim en begeleiding bij leer- en kwalificatieplichtige leerlingen

5. Het laten dalen van het aantal 18 tot 23-jarigen zonder startkwalificatie

6. Faciliteren vestiging en financiering uitbreiding middelbaar- hoger- en academisch onderwijs

Wat hebben we bereikt?

Doelstelling 1: Verbeteren onderwijshuisvesting

In 2021 is geïnvesteerd in het verbeteren van onderwijsvoorzieningen in het primair- en speciaal onderwijs.In 2021 zijn de volgende voorzieningen gerealiseerd:

• De afronding van de aanpassingen van het gebouw aan de Grevelingenstraat voor het SO;

• Het tijdelijk uitbreiden van de onderwijsvoorziening bij Kindcentrum de Aventurijn.

Doelstelling 2: Het bieden van extra (tijdelijke) ondersteuning aan peuters en kleuters met een taal- en/of spraakachterstand door middel van inzet van Voorschoolse- en Vroegschoolse Educatie (VVE)

De verruiming van de inzet heeft onder andere bereikt dat er meer tijd was voor ontwikkelingsgericht werken. Hierdoor kon goed aangesloten worden bij de ontwikkeling van de kinderen en achterstanden konden beperkt en ingelopen worden.

Doelstelling 3: Vroeg signaleren van problemen bij kinderen en jeugd

Onderwijs en kinderopvang zijn druk bezig uitvoering te geven aan de plannen die zijn opgesteld in het kader van onderwijs achterstanden. Er wordt een groei waargenomen in:

- Doorgaande ontwikkelingslijn en warme overdracht van doelgroep-peuters van de kinderopvang naar het basisonderwijs;
- Doorgaande ontwikkelingslijnen van 2-12 jaar;
- De wijze waarop kinderopvang en onderwijs samenwerken.

Doelstelling 4: Het terugdringen van het schoolverzuim en begeleiding bij leer- en kwalificatie plichtige leerlingen

Inmiddels is er een concept Thuiszitterspact opgesteld. Dit is gedaan in samenspraak met de Samenwerkingsverbanden PO en VO, de GGD, Berseba en de Toegangen. In verband met komende veranderende wetgeving moeten er nog wat aanpassingen plaatsvinden. Met dat plan wordt door middel van preventieve inzet bereikt dat de zorgleerlingen snel in beeld komen. Daardoor kan escalatie van problemen worden voorkomen. Het aantal meldingen varieert tussen de 850 en 900 per jaar.

Doelstellingen 5: Het laten dalen van het aantal 18 tot 23-jarigen zonder startkwalificatie

De tijdelijke RMC middelen zijn voor vier jaar (2021-2024) verlengd zodat de focus gericht kan blijven op de kwetsbare jongeren. Ook is er 2021 een nieuw VSV tranche vastgesteld. Onderwijs en Gemeenten zijn het eens geworden over de financiering van regionale- en plusmiddelen voor de jaren 2021-2024. De plannen die vastgesteld zijn moeten ervoor zorgen dat meer jongeren met een startkwalificatie op de arbeidsmarkt terecht komen. Getracht wordt om het percentage voortijdig schoolverlaters (VSV) van 2,6% naar 2% te laten dalen.

Doelstelling 6: Faciliteren vestiging en financiering uitbreiding middelbaar- hoger- en academisch onderwijs

De gemeenteraad heeft in 2018 een bedrag van € 2 miljoen beschikbaar gesteld voor de doorontwikkeling van de UCR met een departement Engineering and Innovation. Van dit bedrag was € 1 miljoen bestemd voor het Engineering department en € 1 miljoen als bijdrage in de exploitatie van het JRCZ door UCR. Nu het Engineering department in 2021 is geopend, is het daarvoor bestemde € 1 miljoen uitbetaald. De opening van het JRCZ is voorzien in 2022.

Wat hebben we ervoor gedaan?

Doelstelling 1: Onderwijshuisvesting

In 2021 is geïnvesteerd in het verbeteren van onderwijsvoorzieningen in het primair- en speciaal onderwijs:

• De afronding van de aanpassingen van het gebouw aan de Grevelingenstraat voor het SO;

• Het tijdelijk uitbreiden van de onderwijsvoorziening KC de Aventurijn.

Samen met de gemeente Vlissingen en de verantwoordelijke schoolbesturen voor primair en voortgezet (speciaal) onderwijs is er een Meerjaren Strategisch Huisvestingsplan (SHP) tot stand gekomen.

Doelstelling 2: Het bieden van extra (tijdelijke) ondersteuning aan peuters en kleuters met een taal- en/of spraakachterstand door middel van inzet van Voorschoolse- en Vroegschoolse Educatie (VVE)

In 2021 hadden kinderen recht op 16 uur peutergroep per week om de ontwikkeling optimaal te stimuleren. In samenspraak met de kinderopvangorganisaties zijn er afspraken gemaakt om vier uur per dagdeel te openen op verschillende locaties in Middelburg. Zowel voor kinderen met een VVE indicatie en zonder een VVE indicatie. De openingstijden zijn verruimt of aangepast en locaties zijn anders ingericht om op verschillende plaatsen in Middelburg VVE aan te kunnen bieden.

Doelstelling 3: Vroeg signaleren van problemen bij kinderen en jeugd

Helaas heeft de coronacrisis tot de nodige belemmeringen geleid in het uitvoeren van verschillende activiteiten. Met creativiteit is veel bereikt, maar vooral in het resultaat ‘Ouderbetrokkenheid en taalontwikkeling thuis’ is niet bereikt wat voor ogen was. Alternatieven hierin waren beperkt, daarom wordt dit met grote aandacht opgepakt wanneer er weer mogelijkheden zijn.

Ondanks de afstemming die plaats vindt tussen de jeugdverpleegkundige en de kinderopvangorganisaties om de toeleiding van kinderen met een taalachterstand naar VVE locaties te verbeteren, liggen hier zeker nog kansen die in de komende tijd opgepakt worden.

Doelstelling 4: Terugdringen schoolverzuim en begeleiding bij leer- en kwalificatie plichtige leerlingen

Spijbelen is vaak een voorbode van uitval. Gelukkig zijn spijbelende jongeren nog bereikbaar voor preventie. Door verbeterde registratie en melding bij het verzuimloket is er meer zicht gekomen op het werkelijk aantal meldingen. Het RBL Walcheren zette in op het preventieve werken. We bleven ons ook inzetten om het meldgedrag te verbeteren.

De verzuimaantallen zijn als volgt:

2019-2020: 735

2020-2021: 950

Doelstelling 5: Het laten dalen van het aantal 18 tot 23-jarigen zonder startkwalificatie

Ook in 2021 is voorkomen van schooluitval geen gemakkelijke opgave geweest. Het begint met goede kwaliteit van onderwijs. Kwalitatief goed en uitdagend onderwijs zorgt ervoor dat jongeren geboeid worden en blijven gedurende hun hele onderwijsloopbaan. Bij de meeste jongeren lukt dat, maar niet bij alle. Leerlingen hebben moeite met de studiekeuze of zitten niet lekker in hun vel waardoor het moeilijk is de aandacht bij de les te houden. De docent/mentor heeft dan de sleutel in handen om uitval te voorkomen: door tijdig te signaleren dat er problemen zijn en door te verwijzen naar een studieloopbaanbegeleider of (externe) zorg- en hulpverleners. Zij kunnen met de jongeren werken aan het oplossen van hun problemen.

Percentage VSV:

2017-2018 - aantal deelnemers 8697 - percentage 2,2%

2018-2019 - aantal deelnemers 8500 - percentage 2,06%

2019-2020 - aantal deelnemers 8480 - percentage 1,86

Doelstelling 6: Faciliteren vestiging en financiering uitbreiding middelbaar- hoger- en academisch onderwijs

Het jaar 2021 kenmerkt zich door een verdere realisatie van het aantal studentenkamers in Middelburg. Daarnaast zijn er voortdurende gesprekken gevoerd met de strategische partners om het hoger onderwijs in Middelburg een nog betere basis te geven en ook te verbreden. Aan de Kanaalweg werd volop gebouwd en werden de contouren van de daar te realiseren huisvesting steeds duidelijker. Ook op het voormalige PZEM-terrein is aanvullende studentenhuisvesting gerealiseerd. Aan het Groene Woud is hard gewerkt aan de bouw van het JRCZ. Het te realiseren laboratorium waar we in Middelburg trots op zijn. UCR heeft in 2021 het nieuwe pand "Anne" na een grondige verbouwing betrokken. Dit gebouw is met lesruimte en praktijkruimtes ingericht voor technisch onderwijs en onderzoek.

Effecten maatregelen financieel herstelplan

Voor de effecten in 2021 van de maatregelen uit het financieel herstelplan verwijzen wij naar de paragraaf Bedrijfsvoering.

Beleidsindicatoren

Wat heeft het gekost?

Toelichting op het financiële resultaat (+ voordeel / - nadeel)

We verantwoorden onze financiële cijfers op hoofdlijnen. Dat betekent dat we alleen afwijkingen van € 25.000 of hoger toelichten. De post “overig” gaat telkens over één of meerdere afwijkingen die kleiner zijn dan € 25.000.