Inleiding

Voor u liggen de jaarstukken 2021 van de gemeente Middelburg. In maart 2022 waren de gemeenteraadsverkiezingen waarna in mei dit jaar het nieuwe college is aangetreden. Bij ons aantreden als nieuw college troffen we een gemeente aan die de financiën op orde heeft gebracht. Hiermee is een solide basis gelegd waarop wij de komende jaren verder kunnen bouwen. Ook het jaar 2021 werd voor een belangrijk deel gekenmerkt door de wereldwijde coronapandemie. Deze heeft in 2021 evenals in 2020 gevolgen gehad voor de gezondheid van onze inwoners, de zorg en de economie. Inmiddels zijn we gewend geraakt aan het thuiswerken en digitaal vergaderen. Ondersteuning van inwoners, organisaties en bedrijven bij het opvangen van de gevolgen van de coronamaatregelen is in 2021 voortgezet. Gelukkig is de lockdown opgeheven en kunnen we elkaar weer in het echt ontmoeten en spreken. Middelburgse ondernemers en organisaties hebben het de afgelopen twee jaar zwaar gehad. In de afzonderlijke programma's die onderdeel uitmaken van de jaarstukken wordt nader ingegaan wat deze pandemie voor de uitvoering van taken door de gemeente heeft betekend. Zo is in deze jaarstukken een afzonderlijke paragraaf over COVID-19 opgenomen.

Gelukkig kon ondanks de pandemie, de gemeente dankzij de inzet van onze betrokken medewerkers blijven functioneren. Zo is veel tijd gestoken in de voorbereiding van de invoering van de Omgevingswet en is samen met onze inwoners gestart met de oriëntatie op hoe Middelburg er in 2050 uit zou kunnen gaan zien. Uit de jaarrekening blijkt dat het ingezette financiële beleid effect heeft gehad. In tegenstelling tot vorig jaar is nu geen sprake meer van een tekort, maar van een overschot ten opzichte van de begroting. Daardoor is het preventief toezicht vanuit de Provincie Zeeland op de gemeentebegroting ook niet meer van toepassing. Het weerstandsvermogen om onvoorziene risico’s op te vangen is verder versterkt en bevindt zich op het in de begroting 2021 aangegeven verwachte niveau. In de toelichting bij de jaarrekening en bij de programma's wordt ingegaan op de oorzaken van dit behaalde resultaat. Een belangrijk onderdeel van de financiële herstelmaatregelen betreft de door de gemeenteraad vastgestelde maatregelen in het sociaal domein. De extra gelden voor de jeugdzorg die door het nieuwe kabinet in het vooruitzicht zijn gesteld, zullen onze gemeente ook in staat stellen om voor alle Middelburgers goede zorg te kunnen blijven leveren. Ook is in 2021 samen met andere Zeeuwse gemeenten succesvol ingezet op een herziening van het gemeentefonds. Dit zal vanaf 2023 leiden tot een toename van de rijksmiddelen voor onze gemeente. Dit zal onze gemeente helpen om de financiële positie en de financiële slagkracht van de gemeente op peil te houden.

Het college van burgemeester en wethouders spreekt zijn waardering uit voor de inzet en betrokkenheid van de medewerkers in het afgelopen jaar. Zeker door de coronamaatregelen was het voor de medewerkers lastig om de taken uit te blijven voeren. Desondanks is veel van wat voorgenomen was om in 2021 uit te voeren toch gerealiseerd. Hulde!

Het jaarverslag

Het jaarverslag bestaat uit:

• Programmaverantwoording

• Paragrafen

Programmaverantwoording

De programmaverantwoording gaat per programma in op de beoogde maatschappelijke effecten en de wijze waarop geprobeerd is deze effecten te realiseren. Dit wordt gedaan aan de hand van de volgende vragen:

• Wat wilden we bereiken?

• Wat hebben we bereikt?

• Wat hebben we ervoor gedaan?

• Wat heeft het gekost?

Aan de speerpunten zijn prestaties en activiteiten gekoppeld. Deze staan in de tabellen onder "Wat hebben we er voor gedaan?". Daarin geven we aan of de doelstellingen zijn ‘gerealiseerd’, ‘deels gerealiseerd’ of ‘niet gerealiseerd’. Bij de twee vragen "Wat hebben we bereikt?" en 'Wat hebben we ervoor gedaan?" geven we een verklaring waarom het (nog) niet gehaald is. Bij '"Wat heeft het gekost?" staat een gedetailleerde toelichting op de afwijkingen tussen de begroting na wijzigingen en de realisatie voor bedragen groter dan € 25.000.

Paragrafen

In het jaarverslag zijn de verplichte paragrafen opgenomen, die zijn voorgeschreven in het besluit begroting en verantwoording gemeentes en provincie (BBV). In de afzonderlijke paragrafen zijn de beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen.

De jaarrekening

De jaarrekening bestaat uit:

• Een overzicht van lasten en baten

• De balans met een toelichting

Overzicht van lasten en baten

In de staat van baten en lasten wordt op hoofdlijnen het resultaat van de jaarrekening toegelicht. In de programma's bij "Wat heeft het gekost?" staan per taakveld de lasten en baten opgenomen. En wordt een toelichting gegeven over de afwijkingen tussen de realisatie en begroting na wijziging. In een apart overzicht Kredieten zijn de (restant) kredieten per programma vermeld. Daarnaast zijn in een overzicht de incidentele baten en lasten, de structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves inzichtelijk gemaakt.

In het kader van de begrotingsrechtmatigheid moet bij lastenoverschrijdingen een inhoudelijke analyse plaatsvinden. Dit is in de jaarrekening opgenomen bij de analyse begrotingsrechtmatigheid. De verwachting is dat vanaf 2022 het college zelf een rechtmatigheidsverantwoording opneemt.

Balans

De uiteenzetting van de financiële positie van de gemeente wordt inzichtelijk gemaakt in de balans en de toelichting er op.

SISA

In de SISA- bijlage (Single Information Single Audit) is verantwoording over de besteding van specifieke uitkeringen opgenomen.

Namens het college van burgemeester en wethouders,

Rutger Schonis,

wethouder Financiën Gemeente Middelburg