Toelichting op lasten en baten

Toelichting afwijkingen lasten en baten

Tussentijds is de raad geïnformeerd via de bestuurlijke rapportage en de najaarsnota. Voor het hele jaar 2021 is er sprake van een totaal voordelig saldo van € 5.552.000 voor resultaatbestemming, zie onderstaand:

Analyse resultaat op hoofdlijnen

Hieronder is het resultaat over 2021 weergegeven waarbij de belangrijkste afwijkingen t.o.v. de najaarsnota zijn opgenomen in deze jaarrekening.

Voordelen

Nadelen

Algemene dekkingsmiddelen

Hieronder lichten we de afwijkingen van de baten posten toe:

0.06.1 OZB Woningen baten

De meeropbrengsten (€ 143.000) zijn het gevolg van nieuwbouw en hertaxaties (bij verbouwing). De resterende voordelige afwijking (€ 45.000) komt doordat het aantal opgelegde aanslagen, bij de samenwerking Belastingen lager uitvalt voor de gemeente Middelburg.

0.06.2 OZB niet woningen baten

Er is minder aan baten ontvangen dan begroot omdat de op te leggen heffing met de waarde van het object te maken heeft. Objecten zijn minder courant geworden (door o.a. corona) en daarom zijn de waarden van bepaald aantal bedrijfspanden naar beneden bijgesteld.

0.06.4 Belastingen overig

Baten precariobelasting:

Er is een nadelinge afwijking van € 30.000 als gevolg van een afname van het aantal reclameuitingen. Dit is te wijten aan het feit dat er bedrijven failliet zijn gegaan en aan verminderde behoefte aan reclameuitingen. En er is voordelige afwijking van € 197.000 op de baten precariobelasting omdat er € 51.000 meer ontvangen is dan begroot en omdat nog achterstallige precariobelasting over de jaren 2019 en 2020 moet worden opgelegd.

0.07.0 Algemene uitkering

De mutaties uit de Decembercirculaire gemeentefonds leiden voor Middelburg tot een verhoging van de algemene uitkering met € 1.081.000. Door het tijdstip van verschijnen van de circulaire was het niet meer mogelijk dit in een begrotingswijziging 2021 te verwerken. Het betreft deels compensatie voor taakmutaties, waartegenover corresponderende uitgaven staan, hetzij in 2021, hetzij, via de resultaatbestemming, in 2022. Een ander deel betreft compensatie voor corona gerelateerde uitgaven in het Sociaal Domein en Cultuur. Ook hiervoor geldt dat de kosten deels in 2021 liggen, maar ook deels in 2022. Na het verschijnen van de decembercirculaire heeft voor een aantal verdeelmaatstaven nog een actualisatie van de meetgegevens plaatsgevonden. Die leiden tot een neerwaartse bijstelling van de uitkering met € 194.000. Per saldo op dit taakveld dus een voordeel van € 1.081.000 – € 194.000 = € 887.000.

Overzicht onvoorziene uitgaven

De post onvoorzien ramen we in totaal en niet per programma. In de begroting 2021 namen we hiervoor een bedrag van € 202.000 op. Hoe we dit geld gebruikten leest u hieronder.

Overzicht incidentele baten en lasten

1. ¹ In de raad januari heeft raad ingestemd met instandhoudingsbijdrage van 0,32 mln. Deze is in de bestuursrappotage 2021 verwerkt. Dit kosten overname Intervence bedragen 0,776 = 0,32 + 0,456

Overzicht toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves

Toelichting financiele afwijking op de reserves (+ = voordeel / - = nadeel)

Wet Normering Bezoldiging Topfunctionarissen (WNT)

Op 1 januari 2013 is de Wet Normering Bezoldiging Topfunctionarissen (semi)publieke sector van kracht geworden, kortweg WNT. Deze wet verbiedt dat bestuurders en andere topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector in de (semi)publieke sector meer verdienen dan 100 procent van het ministersalaris. Deze grens is de zogenoemde WNT-norm. Voor 2020 bedraagt deze € 201.000,00 inclusief belaste kostenvergoedingen en pensioenbijdrage werkgever. De WNT-norm is tot stand gekomen nadat er in de voorafgaande jaren een toenemende maatschappelijke verontwaardiging was ontstaan over de hoge salarissen (en ontslagvergoedingen) voor openbare bestuurders, vooral indien ook nog sprake was van slecht functionerende bestuurders.

De WNT definieert het begrip topfunctionaris voor instellingen in de (semi)publieke sector als:

1. de leden van de hoogste uitvoerende en toezichthoudende organen;

2. de hoogste ondergeschikte of de leden van de groep hoogste ondergeschikten aan dat orgaan en;

3. degene of degenen belast met de dagelijkse leiding.

Als gevolg van deze wet publiceren wij de volgende salarissen:

Topfunctionarissen, gewezen topfunctionarissen en toezichthouders

De regels worden ontleent aan het Besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 29 oktober 2019, nr. 2019-00000473424, houdende vaststelling van beleidsregels inzake de toepassing van de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector met ingang van 1 januari 2020 (Beleidsregels WNT 2020).

Analyse begrotingsrechtmatigheid

Bij de rechtmatigheidscontrole vormt het begrotingscriterium een belangrijk toetsingscriterium. In de toelichting op het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado) wordt begrotingsrechtmatigheid omschreven als:

“Financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting en hiermee samenhangende programma’s (begrotingscriterium). In de begroting zijn de maxima voor de lasten vermeld die door de raad zijn vastgesteld. Dit houdt in dat de financiële beheershandelingen dienen te passen binnen de begroting, waarbij het juiste programma, de toereikendheid van het begrotingsbedrag, alsmede het begrotingsjaar van belang zijn.”

Lasten

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de werkelijke lasten ten opzichte van de begroting 2021. De kolom overschrijding geeft de overschrijding per programma weer. Daar waar staat ‘niet van toepassing’ (n.v.t.) heeft geen overschrijding plaatsgevonden.

Onderstaand een analyse van de overschrijdingen per programma:

Programma Veiligheid

In de Decembercirculaire 2021 Gemeentefonds is opgenomen dat op verzoek van de gemeenten het kabinet middelen beschikbaar stelt aan de Zorg- en Veiligheidshuizen voor de aanpak van personen met verward gedrag en een hoog veiligheidsrisico. Voor Zeeland is een bedrag van € 210.021, waar ook in het jaar 2021 lasten tegenover staan. Dit bedrag wordt via een decentralisatie-uitkering uitgekeerd aan Middelburg als zijnde de centrumgemeente van de veiligheidsregio. Aanpassen van de begroting 2021 voor zowel de lasten als de baten is niet meer mogelijk geweest, gezien het tijdstip van het verschijnen van de Decembercirculaire 2021. Deze afwijking is budgetneutraal op concernniveau.

Programma Economie

Het verschil op zowel baten als de lasten houdt verband met de herziening van de grondexploitaties inclusief de tussentijdse winstneming en het verlagen van de verliesvoorziening. In totaal wordt het nadeel van de lasten gecompenseerd door het voordeel op de baten en de ontrekking aan de reserve.

Programma Sport, Cultuur en Recreatie

De beschikbare gestelde middelen van het Steunfonds COVID-19 2021 culturele voorzieningen zijn in december uitbetaald aan diverse organisaties. Bij het opstellen van de najaarsbrief was de verwachting dat deze middelen pas in het jaar 2022 uitgekeerd zouden worden, en is het budget aangemeld voor overheveling.

Programma Sociaal Domein

De lastenoverschrijding is te wijten aan een begrotingswijziging van Orionis met betrekking tot het onderdeel BUIG, welke niet geheel juist verwerkt is in de gemeentelijke administratie. Daartegenover staat een onderschrijding bij de baten op dit onderdeel BUIG. Per saldo vertonen de totale baten en lasten van het programma Sociaal Domein geen overschrijding.

Programma Volksgezondheid en milieu

De uitgaven en inkomsten van een aantal Europese projecten, project Cooltowns en Project Terts blijven binnen het projectbudget, maar wijken af van de oorspronkelijke planning. Bovendien zijn de looptijden van de projecten vanwege corona verlengd. Dit is op concernniveau budgetneutraal.

De invoering van DIFTAR heeft geleid tot betere afvalscheiding. De werkelijke opbrengsten van de nieuwe inzamelingsmethode Diftar, de opbrengsten oud papier en PMD zijn hoger dan waar vooraf mee is gerekend. Daarnaast zijn de lasten hoger, onder ander de tractiekosten en de vergoeding aan de inzamelaars oud papier. De afwijkingen op het product inzameling huishoudelijk afvalstoffen, hogere baten en hogere lasten, leiden tot een hogere toevoeging aan de voorziening egalisatie afvalstoffenheffing.

Een positief resultaat op het product ‘Riolering’ dient toegevoegd te worden aan de voorziening, de van derden verkregen middelen moeten aan riolering besteed worden. Deze toevoeging is dit jaar hoger dan begroot, omdat er investeringen zijn uitgesteld.

Overige baten en lasten

In de raadsvergadering van 24 februari 2022 is de exploitatieopzet van de Churchillaan fase 1 vastgesteld. Daarin is besloten om het complex Churchillaan deel fase 1 per 1 januari 2023 over te hevelen naar het Grondbedrijf voor een bedrag van € 878.013.De waarde op de balans bij overheveling kan niet volledig terugverdiend worden, in het raadsbesluit is aangegeven dat we dit gaan dekken uit de gereserveerde middelen in de Kadernota 2022-2025. Echter door het vaststellen van de exploitatieopzet is aannemelijk dat de waarde per 31-12-2021 niet volledig terugverdiend kan worden en moet conform het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) de afwaardering in het jaar 2021 plaatsvinden. De afwaardering bedraagt € 414.000

Conclusie

Bovengenoemde overschrijdingen passen binnen het bestaande door de raad vastgestelde beleid c.q. binnen wettelijke kaders of worden gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten. Met het vaststellen van de jaarrekening autoriseert de raad deze uitgaven.

Kredieten

Bij de kredieten is er sprake van één budgetoverschrijding groter dan € 10.000 per krediet.

De aanschaf van een te vervangen voertuig voor de openbare ruimte bedraagt € 34.411, terwijl het begrote krediet beschikbaar gesteld in het jaar 2018/2019€ 20.100 bedraagt. Voor dit voertuig is BPM aangifte gedaan in het jaar 2022, omdat we niet voldoen aan de voorwaarde voor de ondernemingsregeling. Bij de begroting was hier geen rekening mee gehouden.