Jaarstukken 2023

menu

Toelichting op lasten en baten

Toelichting afwijkingen lasten en baten

Tussentijds is de raad geïnformeerd via de bestuurlijke rapportage en de najaarsbrief. Voor het hele jaar 2023 is er sprake van een totaal voordelig saldo van 11.651.691 voor resultaatbestemming, zie onderstaand:

Resultaat jaarrekening 2023

Bestuursrapportage 2023

2.374

voordeel

Najaarsbrief 2023

3.361

voordeel

Totaal voordeel verwerkt in begroting 2023

5.735

voordeel

Afwijking bij jaarstukken 2023 t.o.v. najaarsbrief

5.917

voordeel

Totaal saldo 2023 voor resultaatbestemming

11.652

voordeel

Analyse resultaat op hoofdlijnen

Hieronder is het resultaat over 2023 weergegeven waarbij de belangrijkste afwijkingen t.o.v. de najaarsbrief zijn opgenomen in deze jaarrekening.

Voordelen

Programma /Taakveld

Omschrijving

Bedrag * 1.000

Bestuur en ondersteuning

0.01.0 Bestuur

Voorziening wethouderspensioenen

278

De voorziening wethouderspensioenen wordt op peil gehouden voor toekomstige verplichtingen door middel van een jaarlijkse dotatie. Op basis van actuariële berekeningen blijkt dat de stand van de voorziening naar beneden kan worden bijgesteld. De begrote lasten voor dotatie zijn niet benodigd en veroorzaakt een positieve afwijking.

0.04.0 Overhead

Overhead

279

Bij de bestuursrapportage is een inschatting gemaakt van de verwachte salarislasten van het cluster informatievoorziening van de afdeling Bedrijfsvoering, bij de jaarrekening isg ebleken dat dit lager is uitgevallen. Daarnaast zijn verplichtingen van het budget digitale versnelling niet doorgegaan en vallen deze middelen eenmalig vrij. Ter verbetering en uitbreiding van de (digitale) dienstverlening van de gemeente Middelburg (Visie op dienstverlening) zijn incidentele en structurele middelen beschikbaar gesteld. In 2023 zijn weinig activiteiten uitgevoerd vanuit de structurele middelen en vallen deze middelen eenmalig vrij. Tevens zijn verplichtingen van de pilot digitalisering uitgaande post niet doorgegaan en vallen deze middelen eenmalig vrij.

0.07.0 Algemene uitkering

Baten algemene uitkering

2.551

De mutaties uit de Decembercirculaire gemeentefonds laten zien dat Middelburg een hogere algemene uitkering ontvangt van bijna 2,5 mln. Door het tijdstip van verschijnen van de circulaire is de begroting hierop niet meer aangepast. In de memo actieve informatie over de decembercirculaire is uw raad hier in januari 2024 over geïnformeerd. De belangrijkste mutatie is de energietoeslag (2,3 mln.) die aan het gemeentefonds is toegevoegd om mensen met een laag inkomen te ondersteunen bij het voldoen van de energierekening. Daarnaast zijn nog middelen toegevoegd voor de invoeringskosten Omgevingswet en uitvoeringskosten Gebiedsgerichte aanpak waarvan wordt voorgesteld deze, via de resultaatbestemming, te reserveren voor 2024.

0.08.0 Overige baten en lasten

Stelpost personeel

1.052

Bij de bestuursrapportage is een inschatting gemaakt van de verwachte salarislasten voor 2023, bij de jaarrekening is gebleken dat dit lager is uitgevallen en niet alle vacatures zijn ingevuld. Daarnaast is de voorziening spaarverlof verhoogd op basis van de opgebouwde verlofuren.

Stelpost onvoorziene uitgaven

153

Op dit deel van de post onvoorziene uitgaven 2023 is geen aanspraak gemaakt.

0.11.0 Resultaat rek baten-lasten

Saldo begroting

715

Bij de bestuursrapportage 2023 is besloten om de cao en inflatie gerelateerde posten ten laste van het positieve begrotingsresultaat te brengen. Het restant van dit resultaat maakt onderdeel uit van het voordeel in de jaarrekening 2023.

Onderwijs

4.03.0 Onderwijsbel en leerlingz.

Leerlingenvervoer

104

Voor het leerlingenvervoer is in 2023 substantieel minder uitgegeven. Dit komt doordat er dure voorzieningen beëindigd zijn voor 2023, daarnaast is leerlingenvervoer een cliëntafhankelijke regeling, dus wanneer bepaalde voorzieningen beëindigd worden kan dit leiden tot een grote daling van de lasten.

Sociaal Domein

6.01.00 Samenkracht en burgerparticipatie

Nieuwe wet Inburgering

355

De subsidies van de uitvoeringspartijen worden op basis van nacalculatie vastgesteld. Omdat de taakstelling hoger is uitgevallen in 2023, zullen de nacalculaties ook uitwijzen dat er een hoger subsidiebedrag moet worden vastgesteld. Deze worden achteraf gedekt door de overgehevelde middelen voor de Inburgeringswet. De specifieke uitkering voor de nieuwe wet inburgering van vorig jaar is ingezet voor de lasten van dit jaar.

Combinatiefuncties, welzijn op recept en mantelzorg

367

De Brede SPUK-regeling is voor alle gemeenten beschikbaar gesteld voor sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en de sociale basis. De stip op de horizon is een gezonde generatie in 2040. Deze afspraken zijn vastgelegd in het Hoofdlijnen Sportakkoord II, het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Preventieakkoord. Voor de uitvoering van deze taken zijn de SPUK middelen in de eerste instantie aangesproken, hierdoor zijn de reguliere middelen niet geheel besteed.

6.02.0 Toegang en eerstelijnvz

Preventieve maatschappelijke opvang en sociaal team Middelburg

179

Zie de toelichting combinatiefuncties, welzijn op de recept en mantelzorg bij het taakveld 6.01.0 Samenkracht en burgerparticipatie.

6.05.0 Arbeidsparticipatie

Re-integratie en participatievoorz

186

Het plan om te komen tot dienstverlening voor niet-uitkeringsgerechtigde jongeren is nog in ontwikkeling. In 2023 is er veel capaciteit bij Orionis gegaan naar de energietoeslag, de TOZO en de brede ondersteuning voor de gedupeerden van de kinderopvangtoeslag. Hierdoor resteerde er onvoldoende capaciteit voor verdere uitwerking van het plan. Alle deelnemende partijen streven er naar dit in 2024 verder uit te werken.

6.73.c Jeugdhulp met verblijf overig

Jeugd met verblijf IJZ

622

In het kader van de inwerkingtreding van het nieuwe woonplaatsbeginsel per 1 januari 2022 zijn er dit jaar met terugwerkende kracht jeugdkosten van vorige jaren doorberekend aan een tweetal gemeenten. Dit zorgt voor een eenmalig voordeel.

Diversen taakvelden

Gemeenschappelijke regeling Orionis

828

Uit de jaarrekening van Orionis is gebleken dat de werkelijke lasten afwijken van de 1e begrotingswijziging van Orionis. Deze afwijkingen worden nader toegelicht in de jaarrekening van Orionis.

PGB

243

In de afgelopen jaren is een afname te zien in het aantal aanvragen PGB. Deze trend heeft zich voortgezet in 2023 en leidt tot lagere uitgaven.

Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwingen

8.03.0 Wonen en bouwen

Verduurzaming woningvoorraad

102

Dit structurele budget is in 2023 niet volledig besteed. Dit komt omdat er in 2023 meerdere subsidies voor verduurzaming zijn ontvangen en aangewend. En momenteel wordt verder beleid ontwikkeld. Ook is er een capaciteitsprobleem, waardoor uitvoering van beleid en daarmee gemoeide lasten zijn achtergebleven.

Totaal voordelen

8.014

Nadelen

Programma /Taakveld

Omschrijving

Bedrag * 1.000

0.06.1 OZB woningen / 0.06.2 OZB niet-woningen

OZB woningen / OZB niet-woningen

-170

In de bijdrage van de deelnemers aan het samenwerkingsverband Samenwerking Belastingen Walcheren en Schouwen-Duiveland zit ook een vergoeding voor overheadkosten. De daadwerkelijke kosten, inclusief overhead, zijn lager. In 2023 was er sprake van een sterke stijging van WOZ-bezwaren waarvoor extra budget beschikbaar is gesteld. Deze budgetafwijking wordt met name veroorzaakt doordat de bezwaarafhandeling WOZ minder geld heeft gekost dan vooraf is ingeschat.

Sociaal Domein

6.01.0 Samenkracht en burgerparticipatie

Verhuurde panden samenkracht

-112

Bij het pand Molenwater 4a zijn de zolder en de kelder gesaneerd van asbest. Dit was onvoorzien en onvermijdelijk. Gezien het tijdstip was het niet meer mogelijk om de begroting aan te passen.

6.03.0 Inkomensregelingen

Energietoeslag

-1.371

In de septembercirculaire is gemeld dat de resterende middelen voor de energietoelage 2023 nog niet kunnen worden uitgekeerd doordat de noodzakelijke wijziging van de Participatiewet nog niet is goedgekeurd door de Tweede en Eerste Kamer. In de decembercirculaire is energietoeslag alsnog toegevoegd. Dit verklaart mede de hogere afwijking (voordeel) op de algemene uitkering onder programma bestuur.

6.06.0 Maatwerkvoorzieningen (WMO)

Woningaanpassingen mvz imm wmo

-110

De woningaanpassingen betreffen een open eind regeling, in 2023 is er meer uitgegeven dan begroot.

Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwingen

8.03.0 Wonen en bouwen

Leges bouwvergunningen

-573

De doorlooptijd van een aantal grote bouwprojecten (waaronder de 148 woningen 't Zand en 36 woningen Hazenburg) is langer, waardoor de leges naar verwachting in volgend jaar vallen. Door het grote aantal vergunningsaanvragen is er meer personeel van derden ingehuurd.

Diversen taakvelden

Energielasten

-330

De kosten van energie zijn in 2023 gestegen als gevolg van nieuwe energiecontracten.

Totaal nadelen

-2.666

Overige posten

569

Saldo jaarrekening 2023 (voordeel) t.o.v. najaarsbrief

5.917

Algemene dekkingsmiddelen

Algemene dekkingsmiddelen

Begroting 2023

Begroting 2023 na wijziging

Realisatie 2023

Verschil 2023 (+ voordeel, - nadeel)

Lasten

0.05.0 Treasury

-422

1.297

1.163

134

0.06.1 OZB woningen

1.568

1.721

2.161

-440

0.06.2 OZB niet woningen

1.680

1.952

1.737

215

0.06.4 Belastingen overig

1.248

1.454

1.398

55

0.07.0 Alg uitk en ov uitk gem.fonds

7

7

9

-2

Totale Lasten

4.080

6.430

6.468

-38

Baten

0.05.0 Treasury

-913

-7.709

-7.150

-559

0.06.1 OZB woningen

-8.632

-8.832

-9.077

245

0.06.2 OZB niet woningen

-8.291

-8.705

-8.515

-190

0.06.4 Belastingen overig

-1.587

-1.869

-1.843

-26

0.07.0 Alg uitk en ov uitk gem.fonds

-109.189

-114.968

-117.519

2.551

Totale Baten

-128.612

-142.083

-144.104

2.021

Totaal Algemene dekkingsmiddelen

-124.532

-135.653

-137.636

1.983

Omschrijving (bedragen × 1.000)

Afwijking Lasten

Afwijking Baten

Structureel J/N

Treasury

Het voordeel op de lasten kan nagenoeg volledig verklaard worden doordat ten opzichte van de begroting, als gevolg van een licht hoger uitgevallen rentepercentage grondbedrijf, een groter deel van de rentelasten toegerekend kan worden aan het grondbedrijf. de afwijking op de baten is omdat de dividendinkomsten vanuit ZEH (voorheen PZEM) en GBE-Aqua zijn beide volledig in de begroting opgenomen. In de praktijk wordt het GBE-Aqua dividend gesaldeerd en verrekend met het ZEH-dividend. Hierdoor liggen de werkelijke dividendinkomsten 0,6 mln lager dan begroot. Hiertegenover staat dat de toevoeging aan de reserve GBE-Aqua 0,6 mln lager ligt dan begroot. Op het taakveld Treasury leidt dit tot een nadeel maar op concernniveau heeft dit een budgetneutraal effect.

134

-559

N

Onroerende zaakbelasting

OZB woningen/niet-woningen

Heffingen

-225

55

N

In de bijdrage van de deelnemers aan het samenwerkingverband Samerwerking Belastingen Walcheren en Schouwen-Duiveland zit ook een vergoeding voor overheadkosten. De daadwerkelijke kosten, inclusief overhead, zijn lager. In 2023 was er sprake van een sterke stijging van WOZ-bezwaren waarvoor extra budget beschikbaar is gesteld. Deze budgetafwijking wordt met name veroorzaakt doordat de bezwaarafhandeling WOZ minder geld heeft gekost dan vooraf is ingeschat.

Algemene uitkering gemeentefonds

Baten algemene uitkering

2551

N

De mutaties uit de Decembercirculaire gemeentefonds laten zien dat Middelburg een hogere algemene uitkering ontvangt van bijna 2,5 mln. Door het tijdstip van verschijnen van de circulaire is de begroting hierop niet meer aangepast. In de memo actieve informatie over de decembercirculaire is uw raad hier in januari 2024 over geïnformeerd. De belangrijkste mutatie is de energietoeslag (2,3 mln.) die aan het gemeentefonds is toegevoegd om mensen met een laag inkomen te ondersteunen bij het voldoen van de energierekening. Daarnaast zijn nog middelen toegevoegd voor de invoeringskosten Omgevingswet en uitvoeringskosten Gebiedsgerichte aanpak waarvan wordt voorgesteld deze, via de resultaatbestemming, te reserveren voor 2024.Naast de gevolgen van de decembercirculaire hebben er voor de jaren 2021 en 2022 nog enkele verrekeningen plaatsgevonden. Deze leiden per saldo tot een positief resultaat van 67.000

Overige

53

-26

Totaal Algemene dekkingsmiddelen

-38

2021

Overzicht onvoorziene uitgaven

De post onvoorzien ramen we in totaal en niet per programma. In de begroting 2023 namen we hiervoor een bedrag van € 202.216 op. Hoe we dit geld gebruikten leest u hieronder.

Datum raadsvergadering

Onderwerp

bedrag

Primaire Begroting 2023

202.216

09-03-2023

financiële bijdrage Expat Center Zeeland

-35.736,00

14-12-2023

vervolgonderzoek Joods Vastgoed

-13.110,00

-48.846

Restant

153.370

Overzicht incidentele baten en lasten

Incidentele lasten per programma (bedragen x 1.000)

Begroting 2023

Rekening 2023

Reserve

Programma Bestuur en Ondersteuning

Overgang naar office 365 (incidenteel)

59

0

nee

Project digitalisering

0

30

nee

Pilot digitalisering uitgaande post

0

126

nee

Verbeteren arbeidsmarktpositie

75

84

nee

Voorbereiding / planvorming centrale hal

50

0

nee

Bijdrage aan hulporganisaties tbv noodhulp

0

100

nee

Programma Veiligheid

Actieplan wapens en jongeren

0

51

nee

Programma Verkeer en Vervoer

Verbeteren verkeerssituatie fietsers en voetgangers

95

0

nee

Uitbreiding buurtbus

50

0

nee

Parkeerbeleid, voorrang bewoners binnenstad

30

29

nee

Europees project Move

0

17

ja

Dotatie voorziening wegen

0

3.100

ja

Programma Economie

Europees project Cherish

6

13

nee

Project Smart Grid Arnestein

0

46

nee

Programma Onderwijs

Jeugdzorg en onderwijs

20

0

nee

Specifieke uitkering onderwijshuisvesting voor ontheemden

0

181

nee

Specifieke uitkering NPO vertragingen covid

0

711

nee

Programma Sport, Cultuur en Recreatie

Subsidie huurlasten biljartvereniging Middelburg

20

0

nee

Financiering uitbreiding kleed- en doucheruimtes korfbalvereniging TOP

170

0

nee

Onderhoud kunst in de openbare ruimte

15

0

nee

Herdenking 150 jaar afschaffing slavernij

25

0

nee

Ondersteunen vestiging kenniscentrum slavernij

25

30

nee

Voorbereiding restauratie stadhuis

75

43

ja

Buurttuinkamers

0

98

nee

Specifieke uitkering informatiepunten digitale overheid

0

47

nee

Corona cultuurmiddelen

0

262

nee

SPUKB

0

64

nee

Programma Sociaal Domein

Pilot burgerparticipatie

0

39

nee

Actieplan uitvoeringsbudg soc domein

280

152

ja

Versterking formatie Toegang in Middelburg

50

50

nee

Onderzoek mogelijkheid basisbanen

150

86

nee

Communicatie Sociaal Team/TIM

100

0

nee

Kwartiermaker/inrichtingsskosten Sociaal Team

200

77

nee

Wegwerken achterstanden bij TIM

160

160

nee

Stimuleren deelname wijkteams en gebruik woonserviceszones

15

0

nee

Vluchtelingenopvang Oekraïne

0

2.989

nee

Taal voor ontheemden Oekraïne

0

42

nee

Eenmalige subsidie De Spot

0

77

nee

Energietoeslag minima

0

3.873

nee

Opvang dak- en thuisloosheid

0

48

nee

Lokale preventieakkoorden

0

37

nee

Onafhankelijke clientondersteuning

0

91

ja

Coronasteun Welzijn

0

121

ja

Begeleiding corona steunmaatregelen

0

31

ja

Corona inhaalzorg jeugd

0

25

ja

Specifieke uitkering toeslagenproblematiek

0

248

nee

TOZO

0

214

nee

Tijdelijke opvang asielzoekers

0

12

nee

Programma Volksgezondheid en Milieu

Externe kosten diftar

0

20

nee

CDOKE klimaat- en energiebeleid

0

967

nee

Europees project Shift

0

166

nee

Programma Volkshuisvesting RO en sted vern

Omgevingswet

0

88

nee

Totaal

1.670

14.645

Baten per programma

Incidentele baten per programma (bedragen x 1.000)

Begroting 2023

Rekening 2023

Reserve

Programma Bestuur en Ondersteuning

Boekwinst op verkoop panden

225

282

ja

Algemene uitkering: energietoeslag

0

3.873

nee

Programma Veiligheid

Cyber crime, lokale weerbaarheid

0

80

nee

Actieplan wapens en jongeren

0

51

nee

Programma Verkeer en Vervoer

Reconstructie wegen

0

210

ja

Programma Economie

Europees project Cherish

12

9

nee

Europees project Detocs

0

31

nee

Programma Onderwijs

Specifieke uitkering onderwijshuisvesting voor ontheemden

0

181

nee

Specifieke uitkering NPO vertragingen covid

0

711

nee

Programma Sport, Cultuur en Recreatie

Subsidie buurttuinkamers

0

65

nee

Specifieke uitkering informatiepunten digitale overheid

0

47

nee

SPUKB

0

61

nee

Programma Sociaal Domein

Vluchtelingenopvang Oekraïne

0

5.566

nee

Tijdelijke opvang asielzoekers

0

81

nee

Combinatiefuncties SPUKB

0

212

nee

Opvang dak- en thuisloosheid

0

47

nee

Lokale preventieakkoorden

0

37

nee

Specifieke uitkering toeslagenproblematiek

0

346

nee

TOZO

0

214

nee

Programma Volksgezondheid en Milieu

CDOKE klimaat- en energiebeleid

0

967

nee

Europees project Shift

0

92

nee

Programma Volkshuisvesting RO en sted vern

Totaal

237

13.163

Saldo incidentele lasten en baten

-1.433

-1.482

Taakveld 0.10 Incidentele toevoegingen aan reserves (bedragen x 1.000)

Begroting 2023

Rekening 2023

Alg. reserve dividend aandelen GBE Aqua (Evides)

639

607

Alg. reserve afstoten vastgoed

225

225

Reserve decentralisaties extra rijksmiddelen temporisering taakstelling Soc.Domein

2.883

2.883

Rente grondbedrijf

198

3.203

Reserve klimaatgelden

0

110

Reserve GBE

0

5.139

Reserve investeringsfonds

0

500

Budgetoverhevelingen naar 2024 (via reserve transitoria)

0

10.251

Totaal

3.945

22.918

Taakveld 0.10 Incidentele onttrekkingen aan reserves (bedragen x 1.000)

Begroting 2023

Rekening 2023

Alg. reserve. kaders kostenbeheersing sociaal domein

436

309

Alg. reserve dekking voorbereiding restauratie Stadhuis

75

75

Alg. reserve voor invoeringskosten omgevingswet

0

104

Alg. reserve Smart Grid project

0

46

Alg. reserve Jeugdcentrabudget

0

23

Reserve decentralisaties extra rijksmiddelen temporisering taakstelling Soc. Domein

1.300

1.300

Mutaties grondbedrijf

285

488

Dekking uitgaven participatiefonds

11

2

Reserve klimaatgelden

0

296

Reserve reconstructie wegen

0

3.133

Dekking uitgaven vanuit gereserveerde middelen voorgaande jaren (via reserve transitoria)

0

7.250

Totaal

2.107

13.026

Saldo incidentele lasten en baten

-1.433

-1.482

Saldo incidentele mutaties reserves

-1.838

-9.892

Saldo incidentele baten en lasten inclusief mutaties reserves

-3.271

-11.374

Overzicht toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves

Toevoeging aan de reserves * €1.000

Begroting incl.wzg.

Waarvan structureel

Rekening

Waarvan structureel

Verschil begr. Incl. wyz tov rekening

afschrijvingsreserve

0

reserve transitoria

9.535

10.251

-716

algemene reserve

864

832

32

reserve klimaatgelden

110

110

reserve zeeuwse bibliotheek. (Rente tbv reserve Zeeuwse Bibliotheek)

1

1

1

1

0

reserve decentralisaties

2.883

2.883

0

reserve grondbedrijf

198

198

3.229

25

-3.031

reserve GBE Aqua bv

5.778

5.139

639

reserve reconstructie wegen

1.264

1.263

-1.264

reserve investeringsfonds

500

-500

Totaal

19.369

199

24.209

1.289

-4.840

Onttrekking aan de reserves * €1.000

Begroting incl.wzg.

Waarvan structureel

Rekening

Waarvan structureel

Verschil begr. Incl. wyz tov rekening

afschrijvingsreserve

197

197

255

255

58

reserve transitoria

7.197

7.250

53

algemene reserve

1.201

557

-644

reserve klimaatgelden

360

296

-64

reserve zeeuwse bibliotheek (ter dekking kapitalllasten Zeeuwse bibliotheek)

6

6

6

6

0

reserve participatiefonds (ter dekking begrote uitgaven participatiefonds)

11

11

2

-9

reserve decentralisaties

1.300

1.300

0

reserve grondbedrijf

285

285

488

203

reserve reconstructie wegen

3.133

3.133

0

Totaal

13.690

499

13.287

261

-402

Saldo

5.679

-300

10.922

1.028

-5.242

Toelichting financiele afwijking op de reserves (+ = voordeel / - = nadeel)

Mutaties reserves

Toelichting afwijking toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves

Afwijking Lasten

Afwijking Baten

Totaal Afwijking

Mutatie afschrijvingsreserve

58

Er zijn onttrekkingen aan de afschrijvingsreserve gedaan die niet zijn begroot, maar waarvan de middelen wel waren gereserveerd in de afschrijvingsreserve.

Mutatie reserve transitoria

-716

53

Er worden budgetten (933.000) overgeheveld naar 2024 waar geen begroting tegenover staat, maar wel een raadsvoorstel aan ten grondslag ligt. Met de Najaarsbrief 2023 zijn diverse budgetten aangemeld (door de Raad goedgekeurd in december 2023) voor overheveling van 2023 naar 2024. Deze overhevelingen worden toegevoegd aan de reserve Transitoria. Er zijn na deze aanmeldingen toch nog uitgaven gedaan op deze budgetten. Vandaar dat er minder (200.000) is toegevoegd aan de reserve Transitoria.

Per saldo (53.000) is er meer onttrokken aan de reserve transitoria dan begroot ter dekking van de Europese projecten. Deze onttrekkingen waren in voorgaande jaren al begroot, maar door verlenging en vertraging van de Europese projecten is de onttrekking pas in 2023 gebeurd. De begroting 2023 was hier niet op bijgesteld.

Mutatie algemene reserve

-631

Bij de oorspronkelijke begroting voor 2023 was een bedrag opgenomen als onttrekking uit de algemene reserve voor het actieplan Sociaal Domein. Bij de bestuursrapportage is deze onttrekking opnieuw aangevraagd, wat heeft geleid tot een budgetafwijking van 436.000.

De invoering van de omgevingswet worden gedekt uit de algemene reserve, De lasten waren lager omdat de omgevingswet is uitgesteld. Tot slot was er in dezelfde bestuursrapportage een budget van 48.500 gereserveerd voor de salariskosten van een casusregisseur voor de omgevingswet, maar deze vacature is in 2023 nog niet ingevuld.

Mutatie reserve klimaatgelden

-64

Ter dekking van het opstellen van het projectplan Energie en Klimaat is een bedrag begroot van 360.000. Omdat dit projectplan nog niet is gerealiseerd heeft geen onttrekking plaatsgevonden aan de reserve klimaatgelden. Ook is er een budgetafwijking ontstaan doordat een bedrag van 296.000 (ter dekking van het krediet voorbereiding aardgasvrije wijken) is onttrokken van de reserve welke niet was begroot, maar wel was gereserveerd.

Mutatie reserve grondbedrijf

-3031

203

Dit betreft de winstneming 2023 voor de grondcomplexen van bedrijven en woningen.

Dit betreft de verliezen van het grondbedrijf over 2023 van bedrijven en woningen.

Mutatie reserve GBE Aqua

639

De dividendinkomsten vanuit ZEH (voorheen PZEM) en GBE-Aqua zijn beide volledig in de begroting opgenomen. In de praktijk wordt het GBE-Aqua dividend gesaldeerd en verrekend met het ZEH-dividend. Hierdoor liggen de werkelijke dividendinkomsten 639.000 lager dan begroot. Hiertegenover staat dat de toevoeging aan de reserve GBE-Aqua 639.000 lager ligt dan begroot. Op het taakveld Mutaties reserves leidt dit tot een voordeel en op het taakveld Treasury tot een nadeel. Daarom hebben de afwijkingen op concernniveau een budgetneutraal effect.

Mutatie reserve constructie wegen

-1264

Conform het raadsbesluit 07-116 wordt het verschil tussen het begrote bedrag en de werkelijke uitgaven onderhoud/reconstructie wegen onttrokken dan wel toegevoegd aan de reserve reconstructie wegen. In 2023 zijn minderd projecten uitgevoerd dan begroot. Dit bedrag wordt in 2024 ingezet voor uitvoering van de in 2023 vertraagde projecten.

Mutatie reserve investeringsfonds

-500

Met de primaire begroting 2023 is een bedrag van 500.000 begroot ter dekking van de kapitaallasten voor het doen van grote opgaven in het fysieke domein, volgens uit de ambities zoals die zijn opgenomen in de (ontwerp) omgevingsvisie. In 2023 is er geen beroep gedaan op dit investeringsfonds, de kapitaallasten vallen hiermee vrij en worden conform het raadsvoorstel toegevoegd aan de reserve investeringsfonds.

Overig posten < €100.000

32

-21

Totaal Mutaties Reserves

-4.840

-402

-5.242

Wet Normering Bezoldiging Topfunctionarissen (WNT)

Op 1 januari 2013 is de Wet Normering Bezoldiging Topfunctionarissen (semi)publieke sector van kracht geworden, kortweg WNT. Deze wet verbiedt dat bestuurders en andere topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector in de (semi)publieke sector meer verdienen dan 100 procent van het ministersalaris. Deze grens is de zogenoemde WNT-norm. Voor 2023 bedraagt deze 223.000,00 inclusief belaste kostenvergoedingen en pensioenbijdrage werkgever. De WNT-norm is tot stand gekomen nadat er in de voorafgaande jaren een toenemende maatschappelijke verontwaardiging was ontstaan over de hoge salarissen (en ontslagvergoedingen) voor openbare bestuurders, vooral indien ook nog sprake was van slecht functionerende bestuurders.

De WNT definieert het begrip topfunctionaris voor instellingen in de (semi)publieke sector als:

  1. de leden van de hoogste uitvoerende en toezichthoudende organen;

  2. de hoogste ondergeschikte of de leden van de groep hoogste ondergeschikten aan dat orgaan en;

  3. degene of degenen belast met de dagelijkse leiding.

Als gevolg van deze wet publiceren wij de volgende salarissen:

Topfunctionarissen, gewezen topfunctionarissen en toezichthouders

De regels worden ontleent aan het Besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 29 oktober 2019, nr. 2019-00000473424, houdende vaststelling van beleidsregels inzake de toepassing van de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector met ingang van 1 januari 2020 (Beleidsregels WNT 2020).

bedragen x 1

A. van den Brink

A.A.A. Rijpert

Functiegegevens

Gemeentesecretaris

Raadsgriffier

Aanvang en einde functievervulling in 2023

[01/01] – [31/12]

[01/01] – [31/12]

Omvang dienstverband (als deeltijdfactor in fte)

1

1

Dienstbetrekking?

Ja

Ja

Bezoldiging

Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen

139.277

97.143

Beloningen betaalbaar op termijn

22.499

16.343

Subtotaal

161.776

113.486

Individueel toepasselijke bezoldigingsmaximum

223.000

223.000

-/- Onverschuldigd betaald en nog niet terugontvangen bedrag

N.v.t.

N.v.t.

Totale bezoldiging

161.776

113.486

Reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting op de vordering wegens onverschuldigde betaling

N.v.t.

N.v.t.

Gegevens 2022

bedragen x 1

A. van den Brink

A.A.A. Rijpert

Functiegegevens

Gemeentesecretaris

Raadsgriffier

Aanvang en einde functievervulling in 2022

[01/01] – [31/12]

[01/01] – [31/12]

Omvang dienstverband (als deeltijdfactor in fte)7

[1,0]

[1,0]

Dienstbetrekking?8

[ja]

[ja]

Bezoldiging9

Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen

132.686

97.163

Beloningen betaalbaar op termijn

22.322

16.323

Subtotaal

155.008

113.486

Individueel toepasselijke bezoldigingsmaximum10

216.000

216.000

Bezoldiging

155.008

113.486

Analyse begrotingsrechtmatigheid

Bij de rechtmatigheidscontrole vormt het begrotingscriterium een belangrijk toetsingscriterium. In de toelichting op het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado) wordt begrotingsrechtmatigheid omschreven als:

“Financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting en hiermee samenhangende programma’s (begrotingscriterium). In de begroting zijn de maxima voor de lasten vermeld die door de raad zijn vastgesteld. Dit houdt in dat de financiële beheershandelingen dienen te passen binnen de begroting, waarbij het juiste programma, de toereikendheid van het begrotingsbedrag, alsmede het begrotingsjaar van belang zijn.”

De financiële beheershandelingen moeten tot stand komen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting. Als blijkt dat de gerealiseerde bedragen hoger zijn dan de geraamde bedragen is er sprake van een onrechtmatigheid (begrotingsonrechtmatigheid). Dit omdat de overschrijding een inbreuk vormt op het budgetrecht van de gemeenteraad.

Andere begrotingsafwijkingen zoals overschrijdingen van baten en/of onderschrijdingen van lasten en baten zijn op zichzelf niet onrechtmatig. Deze kunnen alleen onrechtmatig zijn als die niet tijdig tot een begrotingswijziging hebben geleid of te laat aan de raad zijn gemeld. Dit tijdig melden raakt immers ook het directe budgetrecht en daarmee de kaderstellende rol van de raad. Immers de raad had op basis van tijdig verstrekte informatie (mogelijk) een aanvullend (ander) besluit kunnen nemen. In de verordening 212 (financieel) zijn afspraken gemaakt over de tijdigheid van het melden en toelichten van lasten-en batenonderschrijdingen en batenoverschrijdingen. In de financiële verordening is opgenomen om voor de batenonderschrijdingen geen afspraken te maken voor wat betreft tijdigheid, aangezien bij een batenonderschrijding de begrote baten niet worden gerealiseerd en daarmee middelen niet aan de raad toekomen. Voor lastenonderschrijdingen en batenoverschrijdingen zijn wel afspraken gemaakt voor wat betreft tijdigheid, aangezien in dit geval middelen aan de raad beschikbaar blijven.

Verder dient opgemerkt te worden dat afwijkingen inzake het grondbedrijf niet als onrechtmatig worden aangemerkt, omdat de Gemeenteraad de grondexploitaties meerjarig vaststelt.

In onderstaand overzicht zijn de afwijkingen inzake het grondbedrijf, de batenoverschreidingen en lastenonderscheidingen rechtmatig.

De begrotingsrechtmatigheid wordt beoordeeld op programmaniveau. Programma's met een afwijking hoger dan 100.000 worden hieronder afzonderlijk toegelicht voor zowel de lasten als de baten.

Lasten (bedragen × 1.000)

Begroting 2023

Begroting 2023 na wijziging

Realisatie 2023

Verschil 2023 (+ voordeel,
- nadeel)

Bestuur en ondersteuning

5.635

5.548

5.269

278

Veiligheid

6.316

5.513

5.471

42

Verkeer, vervoer en waterstaat

14.250

16.952

16.983

-31

Economie

4.298

15.489

5.771

9.718

Onderwijs

7.477

8.784

8.436

349

Sport, cultuur en recreatie

17.099

16.982

17.598

-615

Sociaal domein

86.571

95.254

93.124

2.131

Volksgezondheid en milieu

15.307

16.249

17.701

-1.452

Volkshuisv, leefomgev en sted vern

10.158

11.270

10.806

463

Subtotaal programma's

167.112

192.041

181.158

10.883

Algemene dekkingsmiddelen

6.167

7.145

6.468

677

Overige baten en lasten

700

7.225

166

7.059

Overhead

15.531

16.061

15.583

478

Vennootschapsbelasting

368

368

383

-15

Gerealiseerde totaal van lasten

189.877

222.841

203.758

19.082

Toevoegingen aan reserves

3.946

19.369

24.208

-4.839

Gerealiseerd resultaat

193.823

242.209

239.618

2.591

Afwijkingen > 100.000 t.o.v. najaarsbrief

Programma /Taakveld

Omschrijving

Bedrag * 1.000

Bestuur en ondersteuning

Voorziening wethouderspensioenen

278

De voorziening wethouderspensioenen wordt op peil gehouden voor toekomstige verplichtingen door middel van een jaarlijkse dotatie. Op basis van actuariële berekeningen blijkt dat de stand van de voorziening naar beneden kan worden bijgesteld. De begrote lasten voor dotatie zijn niet benodigd en het naar beneden bijstellen van de voorziening veroorzaakt een positieve afwijking op de baten.

Economie

Bedrijventerreinen

-758

De mutaties van de bedrijventerreinen zijn onderdeel van de grondexploitaties. Deze afzonderlijke grondexploitaties zijn voorgelegd, vastgesteld en daarmee geautoriseerd door de gemeenteraad. Dit is het handelingskader voor het college. Gebaseerd hierop worden deze afwijkingen niet als onrechtmatig geclassficeerd. Grondexploitaties kennen een lange doorlooptijd. Bij de begroting wordt per afzonderlijk project altijd voor het betreffende begrotingsjaar een inschatting gemaakt van de te verwachten kosten en baten voor dit specifieke begrotingsjaar. De afwijkingen worden hier dus veroorzaakt door vertraging dan wel versnelling in de fasering van de grondcomplexen. Per saldo zijn deze afwijkingen neutraal omdat deze wordt opgevangen door de mutaties van de boekwaarde van het grondbedrijf. De winstneming van de complexen wordt toegevoegd aan de reserve grondbedrijf.

In de raad van november is besloten om grond te verwerven ten behoeve van Waterpark Veerse Meer. Deze gronden worden meteen doorverkocht. De verwachting is dat dit in 2024 zal plaatsvinden. Hierdoor ontstaat een voordeel bij de lasten en een nadeel bij de baten, per saldo is dit budgetneutraal.

10.450

Onderwijs

Leerlingenvervoer

104

Voor het leerlingenvervoer is in 2023 substantieel minder uitgegeven. Dit komt doordat er dure voorzieningen beëindigd zijn voor 2023, daarnaast is leerlingenvervoer een cliëntafhankelijke regeling, dus wanneer bepaalde voorzieningen beëindigd worden kan dit leiden tot een grote daling van de lasten.

Onderwijs achterstanden beleid

213

De OAB is een meerjarige specifieke uitkering. In 2023 zijn er meer middelen ontvangen dan in de voorgaande tranche deze worden ingezet voor nieuwe initiatieven, deze initiatieven zijn nog niet opgestart in 2023. De resterende middelen blijven voor dit specifieke doel gereserveerd.

Sport, cultuur en recreatie

Het totaal van de afwijking van de lasten op dit programma is hoger dan 100.000. De afzonderlijke posten bedragen elk echter niet hoger dan 100.000 en zijn derhalve niet opgenomen in dit overzicht.

Sociaal domein

Nieuwe wet inburgering

146

De subsidies van de uitvoeringspartijen worden op basis van nacalculatie vastgesteld. Omdat de taakstelling hoger is uitgevallen in 2023, zullen de nacalculaties ook uitwijzen dat er een hoger subsidiebedrag moet worden vastgesteld. Deze worden achteraf gedekt door de overgehevelde middelen voor de Inburgeringswet. De specifieke uitkering voor de nieuwe wet inburgering van vorig jaar is ingezet voor de lasten van dit jaar.

Vluchtelingenopvang Oekraïne

572

De lasten voor de vluchtelingenopvang van Oekraïners zijn lager uitgevallen dan geschat is bij de najaarsbrief. Deze middelen blijven beschikbaar voor 2024.

Combinatiefuncties, welzijn op recept en mantelzorg

367

De Brede SPUK-regeling is voor alle gemeenten beschikbaar gesteld voor sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en de sociale basis. De stip op de horizon is een gezonde generatie in 2040. Deze afspraken zijn vastgelegd in het Hoofdlijnen Sportakkoord II, het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Preventieakkoord. Voor de uitvoering van deze taken zijn de SPUK middelen in de eerste instantie aangesproken, hierdoor zijn de reguliere middelen niet geheel besteed.

Verhuurde panden samenkracht

-112

Bij het pand Molenwater 4a zijn de zolder en de kelder gesaneerd van asbest. Dit was onvoorzien en onvermijdelijk. Gezien het tijdstip was het niet meer mogelijk om de begroting aan te passen.

Preventieve maatschappelijke opvang en sociaal team Middelburg

179

Zie de toelichting combinatiefuncties, welzijn op de recept en mantelzorg.

TOZO

214

De definitieve TOZO uitkeringen aan ondernemers zijn vastgesteld. Deze vaststellingen hebben geleid tot terugbetalingen en deze zullen terugbetaald moeten worden aan het Rijk.

Specifieke uitkering toeslagenproblematiek

-249

De gemeenschappelijke regeling Orionis voert de regeling toeslagenproblematiek uit, de gemeente Middelburg ontvangen jaarlijks achteraf een opgaaf van de lasten en baten die hieruit voortvloeien.

Gemeenschappelijke regeling Orionis

1.046

Uit de jaarrekening van Orionis is gebleken dat de werkelijke lasten afwijken van de 1e begrotingswijziging van Orionis. Deze afwijkingen worden nader toegelicht in de jaarrekening van Orionis.

Energietoeslag

-1.371

In de septembercirculaire is gemeld dat de resterende middelen voor de energietoelage 2023 nog niet kunnen worden uitgekeerd doordat de noodzakelijke wijziging van de Participatiewet nog niet is goedgekeurd door de Tweede en Eerste Kamer. In de decembercirculaire is energietoeslag alsnog toegevoegd. Dit verklaart mede de hogere afwijking (voordeel) op de algemene uitkering onder programma bestuur.

Re-integratie en participatievoorz

186

Het plan om te komen tot dienstverlening voor niet-uitkeringsgerechtigde jongeren is nog in ontwikkeling. In 2023 is er veel capaciteit bij Orionis gegaan naar de energietoeslag, de TOZO en de brede ondersteuning voor de gedupeerden van de kinderopvangtoeslag. Hierdoor resteerde er onvoldoende capaciteit voor verdere uitwerking van het plan. Alle deelnemende partijen streven er naar dit in 2024 verder uit te werken.

Woningaanpassingen mvz imm wmo

-110

De woningaanpassingen betreffen een open eind regeling, in 2023 is er meer uitgegeven dan begroot.

PGB

243

In de afgelopen jaren is een afname te zien in het aantal aanvragen PGB. Deze trend heeft zich voortgezet in 2023 en leidt tot lagere uitgaven.

Jeugd met verblijf IJZ

622

In het kader van de inwerkingtreding van het nieuwe woonplaatsbeginsel per 1 januari 2022 zijn er dit jaar met terugwerkende kracht jeugdkosten van vorige jaren doorberekend aan een tweetal gemeenten. Dit zorgt voor een eenmalig voordeel.

Volksgezondheid en milieu

Inzameling huisvuil

-127

Er zijn extra kosten ontstaan doordat het afgekeurde PMD-afval moest worden verwerkt als restafval. Daarnaast deden zich twee calamiteiten voor met de gemeentelijke huisvuilauto’s, waardoor deze niet konden worden ingezet. Om dit op te vangen is een huisvuilauto ingehuurd. Verder zijn er extra uitgaven gedaan om de afkeur van het PMD-afval te analyseren.

Materieel reiniging

-149

Door calamiteiten met 2 kraantrechterwagens voor lediging van ondergrondse containers zijn de kranen afgebroken wat gerepareerd moest worden.

Onderhoud ondergrondse containers

-205

Er waren extra kosten voor vervanging afgekeurde containers, deze mochten niet meer gebruikt worden. Verder waren er hoge reparatie- en onderhoudskosten aan de perscontainers om deze in bedrijf te houden.

Europees project Shifft

-153

Dit project is begin 2023 geëindigd. De uitgaven en inkomsten blijven binnen het projectbudget, maar wijken af van de oorspronkelijke planning omdat de looptijden van de projecten vanwege COVID zijn verlengd. Het bedrag wat voor dit project gereserveerd was in de reserve transitoria is vrijgevallen (programma bestuur). De afwijking is budgetneutraal.

Klimaat en energiebeleid

-253

Dit betreft de voorbereidingskosten die in 2023 zijn gemaakt voor het project aardgasvrije wijken Dauwendale. Deze kosten zijn ten laste van de reserve Klimaatgelden geboekt.

Cdoke klimaat en energiebeleid

-400

Voor de personele capaciteit op het gebied van klimaat en energiebeleid is door het Rijk een uitkering beschikbaar gesteld. In eerste instantie werd verwacht dat het ontvangen bedrag in 2023 niet volledig zou worden uitgegeven, maar dit is wel het geval. Dit betreft de inkomsten en de uitgaven en is budgetneutraal.

Volkshuisv, leefomgev en sted vern

Omgevingswet

161

Voor de invoering van de omgevingswet is budget gereserveerd uit de algemene reserve. Dit jaar is er minder uitgegeven dan het begrote bedrag, dit betekent ook dat er een lager bedrag uit de algemene reserve wordt gehaald. Dit is per saldo budgetneutraal.

Algemene adviezen grondbank

-197

Vanuit de grondbank is de kwaliteit opgewaardeerd naar bomen- en bermengrond, dit heeft extra kosten met zich meegebracht. Deze grond wordt weer in projecten gebruikt. Dit budget wordt jaarlijks overgeheveld. Voor het leveren van grond vanuit het depot wordt een vergoeding ontvangen. De inkomsten worden weer gebruikt voor kwaliteitsverbetering van de grond.

Investeringsfonds

500

In 2023 is er geen beroep gedaan op het investeringsfonds, de kapitaallasten vallen hiermee vrij. Conform het raadsvoorstel wordt dit budget toegevoegd aan de reserve investeringsfonds.

Verduurzaming woningvoorraad

102

Dit structurele budget is in 2023 niet volledig besteed. Dit komt omdat er in 2023 meerdere subsidies voor verduurzaming zijn ontvangen en aangewend. En momenteel wordt verder beleid ontwikkeld. Ook is er een capaciteitsprobleem, waardoor uitvoering van beleid en daarmee gemoeide lasten zijn achtergebleven.

Overige baten en lasten

Stelpost rapportages

5.735

Het voordeel op de stelpost rapportages is ontstaan doordat de voordelige saldi van de bestuursrapportage en de najaarsbrief 2023 niet meer als dekking zijn aangewezen in 2023.

Stelpost personeel

1.052

Bij de bestuursrapportage is een inschatting gemaakt van de verwachte salarislasten voor 2023, bij de jaarrekening is gebleken dat dit lager is uitgevallen en niet alle vacatures zijn ingevuld. Daarnaast is de voorziening spaarverlof verhoogd op basis van de opgebouwde verlofuren.

Stelpost onvoorziene uitgaven

153

Op dit deel van de post onvoorziene uitgaven 2023 is geen aanspraak gemaakt.

Overhead

Subactiviteit informatievoorziening en automatisering (ICT)

128

Bij de bestuursrapportage is een inschatting gemaakt van de verwachte salarislasten van het cluster informatievoorziening van de afdeling Bedrijfsvoering, bij de jaarrekening is gebleken dat dit lager is uitgevallen. Daarnaast zijn verplichtingen van het budget digitale versnelling niet doorgegaan en vallen deze middelen eenmalig vrij.

Subactiviteit DIV

116

Ter verbetering en uitbreiding van de (digitale) dienstverlening van de gemeente Middelburg (Visie op dienstverlening) zijn incidentele en structurele middelen beschikbaar gesteld. In 2023 zijn weinig activiteiten uitgevoerd vanuit de structurele middelen en vallen deze middelen eenmalig vrij. Tevens zijn verplichtingen van de pilot digitalisering uitgaande post niet doorgegaan en vallen deze middelen eenmalig vrij.

Toevoegingen aan reserves

Mutatie reserve transitoria

-716

Er worden budgetten (933.000) overgeheveld naar 2024 waar geen begroting tegenover staat, maar wel een raadsvoorstel aan ten grondslag ligt. Met de Najaarsbrief 2023 zijn diverse budgetten aangemeld (door de Raad goedgekeurd in december 2023) voor overheveling van 2023 naar 2024. Deze overhevelingen worden toegevoegd aan de reserve Transitoria. Er zijn na deze aanmeldingen toch nog uitgaven gedaan op deze budgetten. Vandaar dat er minder (200.000) is toegevoegd aan de reserve Transitoria.

Mutatie reserve grondbedrijf

-3.031

Jaarlijks worden winsten uit het grondbedrijf (bedrijven en woningen) verrekend met de reserve grondbedrijf. De afzonderlijke grondexploitaties zijn voorgelegd, vastgesteld en daarmee geautoriseerd door de gemeenteraad. Dit is het handelingskader voor het college. Gebaseerd hierop worden deze afwijkingen niet als onrechtmatig geclassficeerd.

Mutatie reserve GBE Aqua

639

De dividendinkomsten vanuit ZEH (voorheen PZEM) en GBE-Aqua zijn beide volledig in de begroting opgenomen. In de praktijk wordt het GBE-Aqua dividend gesaldeerd en verrekend met het ZEH-dividend. Hierdoor liggen de werkelijke dividendinkomsten 639.000 lager dan begroot. Hiertegenover staat dat de toevoeging aan de reserve GBE-Aqua 639.000 lager ligt dan begroot. Op het taakveld Mutaties reserves leidt dit tot een voordeel en op het taakveld Treasury tot een nadeel. Daarom hebben de afwijkingen op concernniveau een budgetneutraal effect.

Mutatie reserve constructie wegen

-1.264

Conform het raadsbesluit 07-116 wordt het verschil tussen het begrote bedrag en de werkelijke uitgaven onderhoud/reconstructie wegen onttrokken dan wel toegevoegd aan de reserve reconstructie wegen. In 2023 zijn minder projecten uitgevoerd dan begroot. Dit bedrag wordt in 2024 ingezet voor uitvoering van de in 2023 vertraagde projecten.

Mutatie reserve investeringsfonds

-500

Met de primaire begroting 2023 is een bedrag van 500.000 begroot ter dekking van de kapitaallasten voor het doen van grote opgaven in het fysieke domein, volgens uit de ambities zoals die zijn opgenomen in de (ontwerp) omgevingsvisie. In 2023 is er geen beroep gedaan op dit investeringsfonds, de kapitaallasten vallen hiermee vrij en worden conform het raadsvoorstel toegevoegd aan de reserve investeringsfonds.

Baten (bedragen × 1.000)

Begroting 2023

Begroting 2023 na wijziging

Realisatie 2023

Verschil 2023 (+ voordeel,
- nadeel)

Bestuur en ondersteuning

-8.103

-7.336

-7.441

104

Veiligheid

-58

-184

-219

35

Verkeer, vervoer en waterstaat

-1.210

-1.397

-2.537

1.140

Economie

-4.704

-16.244

-7.348

-8.896

Onderwijs

-2.177

-3.638

-3.622

-17

Sport, cultuur en recreatie

-2.078

-2.568

-2.934

366

Sociaal domein

-20.184

-29.326

-29.499

173

Volksgezondheid en milieu

-15.671

-16.378

-17.190

812

Volkshuisv, leefomgev en sted vern

-7.475

-8.125

-10.126

2.001

Subtotaal programma's

-61.659

-85.197

-80.916

-4.282

Algemene dekkingsmiddelen

-128.612

-142.083

-144.104

2.021

Overige baten en lasten

-225

-275

-327

52

Overhead

-993

-963

-984

21

Gerealiseerde totaal van baten

-191.489

-228.519

-226.331

-2.188

Onttrekkingen aan reserves

-2.333

-13.690

-13.287

-403

Gerealiseerd resultaat

-193.823

-242.209

-239.618

-2.592

Afwijkingen > 100.000 t.o.v. najaarsbrief

Programma

Omschrijving

Bedrag * 1.000

Bestuur en ondersteuning

Het totaal van de afwijking van de baten op dit programma is hoger dan 100.000. De afzonderlijke posten bedragen elk echter niet hoger dan 100.000 en zijn derhalve niet opgenomen in dit overzicht.

Verkeer, vervoer en waterstaat

Reconstructies

703

Als gevolg van het capaciteitsprobleem ligt de prioriteit bij werkzaamheden voor het grondbedrijf en de investeringsprojecten. Ook het invullen van vacatures is gezien de krappe arbeidsmarkt moeizaam. Daardoor loopt het wegenonderhoud vertraging op en wordt het budget gedeeltelijk uitgegeven. Naast het reguliere budget is er in 2023 ook subsidie ontvangen voor maatregelen op het gebied van klimaat. Daarnaast zijn de kosten voor achterstallig onderhoud ten laste van de voorziening geboekt. Het overschot wordt toegevoegd aan de reserve wegen.

Straatwerk voor derden

162

Er zijn meer kosten geweest voor het herstraten na het leggen van kabels en leidingen dan waar vooraf was verwacht. Voor het herstraten na het leggen van kabels en leidingen wordt een vergoeding in rekening gebracht. Er is een hogere opbrengst dan vooraf rekening mee was gehouden. Dit wordt verrekend met de reserve wegen.

Buro Openbare Verlichting Zeeland

222

Het Bureau Openbare Verlichting Zeeland is een samenwerkingsverband met meerdere partijen voor het beheer en onderhoud openbare verlichiting. Middelburg is hiervoor gastgemeente. In 2023 zijn er extra lasten geweest op het gebied van personeel ivm met ziekte en het implementeren van een nieuw softwarepakket. Deze extra lasten zijn doorberekend aan de deelnemende gemeenten, waardoor er een toename is van de baten.

Economie

Bedrijventerreinen

480

De mutaties van de bedrijventerreinen zijn onderdeel van de grondexploitaties. Deze afzonderlijke grondexploitaties zijn voorgelegd, vastgesteld en daarmee geautoriseerd door de gemeenteraad. Dit is het handelingskader voor het college. Gebaseerd hierop worden deze afwijkingen niet als onrechtmatig geclassficeerd. Grondexploitaties kennen een lange doorlooptijd. Bij de begroting wordt per afzonderlijk project altijd voor het betreffende begrotingsjaar een inschatting gemaakt van de te verwachten kosten en baten voor dit specifieke begrotingsjaar. De afwijkingen worden hier dus veroorzaakt door vertraging dan wel versnelling in de fasering van de grondcomplexen. Per saldo zijn deze afwijkingen neutraal omdat deze wordt opgevangen door de mutaties van de boekwaarde van het grondbedrijf. De winstneming van de complexen wordt toegevoegd aan de reserve grondbedrijf.

Er is subsidie ontvangen van het Rijk voor de bouw van flexwoningen bij de Stromenpoort.

1.874

In de raad van november is besloten om grond te verwerven ten behoeve van Waterpark Veerse Meer. Deze gronden worden meteen doorverkocht. De verwachting is dat dit in 2024 zal plaatsvinden. Hierdoor ontstaat een voordeel bij de lasten en een nadeel bij de baten, per saldo is dit budgetneutraal.

-10.450

In 2023 zijn minder bouwkavels verkocht op Mortiere Bedrijven Zuid en Ensemble.

-800

Sport, cultuur en recreatie

Het totaal van de afwijking van de baten op dit programma is hoger dan 100.000. De afzonderlijke posten bedragen elk echter niet hoger dan 100.000 en zijn derhalve niet opgenomen in dit overzicht.

Sociaal domein

Nieuwe wet inburgering

209

De subsidies van de uitvoeringspartijen worden op basis van nacalculatie vastgesteld. Omdat de taakstelling hoger is uitgevallen in 2023, zullen de nacalculaties ook uitwijzen dat een hoger subsidiebedrag moet worden vastgesteld. Deze worden achteraf gedekt door de overgehevelde middelen voor de Inburgeringswet. De specifieke uitkering voor de nieuwe wet inburgering van vorig jaar is ingezet voor de lasten van dit jaar.

Specifieke uitkering toeslagenproblematiek

336

De gemeenschappelijke regeling Orionis voert de regeling toeslagenproblematiek uit, de gemeente Middelburg ontvangt jaarlijks achteraf een opgaaf van de lasten en baten die hieruit voortvloeien.

GR Orionis Buig

-218

Uit de jaarrekening van Orionis is gebleken dat de werkelijke lasten afwijken van de 1e begrotingswijziging van Orionis. Deze afwijkingen worden nader toegelicht in de jaarrekening van Orionis. Per saldo is er sprake van een voordeel van 963.000 voor alle Orionis posten gezamenlijk.

Volksgezondheid en milieu

Inzameling huisvuil

500

Vanaf 2023 krijgt de gemeente een vergoeding voor het opruimen van Single Used Plastics (SUP) in zwerfafval (3,02 per inwoner). Daarnaast is ter dekking van de hogere kosten een extra bedrag aan de voorziening afvalstoffenheffing onttrokken en dit resulteert in hogere baten op dit programma.

Cdoke klimaat en energiebeleid

400

Voor de personele capaciteit op het gebied van klimaat en energiebeleid is door het Rijk een uitkering beschikbaar gesteld. In eerste instantie werd verwacht dat het ontvangen bedrag in 2023 niet volledig zou worden uitgegeven, maar dit is wel het geval. Dit betreft de inkomsten en de uitgaven en is budgetneutraal.

Volkshuisv, leefomgev en sted vern

Grondexploitatie wonen

2.204

De afzonderlijke grondexploitaties zijn voorgelegd, vastgesteld en daarmee geautoriseerd door de gemeenteraad. Dit is het handelingskader voor het college. Gebaseerd hierop worden deze afwijkingen niet als onrechtmatig geclassficeerd. Grondexploitaties kennen een lange doorlooptijd. Bij de begroting wordt per afzondelijk project altijd voor het betreffende begrotingsjaar een inschatting gemaakt van de te verwachten kosten, baten en winstneming voor dit specifieke begrotingsjaar. De afwijkingen worden hier dus veroorzaakt door vertraging dan wel versnelling in de fasering en afwijkingen ten aanzien van de ingeschatte kosten en opbrengsten binnen de lopende grondexploitaties. De gerealiseerde afwijkingen worden onttrokken dan wel toegevoegd aan de reserve Grondbedrijf, waardoor afwijkingen een budgetneutraal effect hebben in de jaarrekening. Voor een nadere toelichting op de ontwikkelingen binnen het Grondbedrijf verwijzen wij naar de paragraaf Grondbeleid.

Algemene adviezen grondbank

197

Vanuit de grondbank is de kwaliteit opgewaardeerd naar bomen- en bermengrond, dit heeft extra kosten met zich meegebracht. Deze grond wordt weer in projecten gebruikt. Dit budget wordt jaarlijks overgeheveld. Voor het leveren van grond vanuit het depot wordt een vergoeding ontvangen. De inkomsten worden weer gebruikt voor kwaliteitsverbetering van de grond.

Leges bouwvergunningen

-496

De doorlooptijd van een aantal grote bouwprojecten (waaronder de 148 woningen 't Zand en 36 woningen Hazenburg) is langer, waardoor de leges naar verwachting in volgend jaar vallen.

Algemene dekkingsmiddelen

Treasury

-559

De afwijking op de baten komt doordat de dividendinkomsten vanuit ZEH (voorheen PZEM) en GBE-Aqua beide volledig in de begroting zijn opgenomen. In de praktijk wordt het GBE-Aqua dividend gesaldeerd en verrekend met het ZEH-dividend. Hierdoor liggen de werkelijke dividendinkomsten 0,6 mln lager dan begroot. Hiertegenover staat dat de toevoeging aan de reserve GBE-Aqua 0,6 mln lager ligt dan begroot. Op het taakveld Treasury leidt dit tot een nadeel maar op concernniveau heeft dit een budgetneutraal effect.

Baten algemene uitkering

2.551

De mutaties uit de Decembercirculaire gemeentefonds laten zien dat Middelburg een hogere algemene uitkering ontvangt van bijna 2,5 mln. Door het tijdstip van verschijnen van de circulaire is de begroting hierop niet meer aangepast. In de memo actieve informatie over de decembercirculaire is uw raad hier in januari 2024 over geïnformeerd. De belangrijkste mutatie is de energietoeslag (2,3 mln.) die aan het gemeentefonds is toegevoegd om mensen met een laag inkomen te ondersteunen bij het voldoen van de energierekening. Daarnaast zijn nog middelen toegevoegd voor de invoeringskosten Omgevingswet en uitvoeringskosten Gebiedsgerichte aanpak waarvan wordt voorgesteld deze, via de resultaatbestemming, te reserveren voor 2024.

Onttrekkingen aan reserves

Mutatie algemene reserve

-631

Bij de oorspronkelijke begroting voor 2023 was een bedrag opgenomen als onttrekking uit de algemene reserve voor het actieplan Sociaal Domein. Bij de bestuursrapportage is deze onttrekking opnieuw aangevraagd, wat heeft geleid tot een budgetafwijking van 436.000. Daarnaast worden de lasten van de invoering van de omgevingswet gedekt uit de algemene reserve, de lasten waren lager omdat de omgevingswet is uitgesteld.

Mutatie reserve grondbedrijf

203

Jaarlijks worden verliezen van het grondbedrijf (bedrijven en woningen) verrekend met de reserve grondbedrijf. De afzonderlijke grondexploitaties zijn voorgelegd, vastgesteld en daarmee geautoriseerd door de gemeenteraad. Dit is het handelingskader voor het college. Gebaseerd hierop worden deze afwijkingen niet als onrechtmatig geclassficeerd.

Conclusie

Zoals hierboven aangegeven zijn de afwijkingen inzake het grondbedrijf geen begrotingsonrechtmatigheid. Uitgangspunt is dat iedere afwijking van de begroting als onrechtmatig wordt beschouwd. De batenoverschrijdingen en lastenonderschrijdingen zijn in deze jaarrekening gemeld en toegelicht en zijn daarmee tijdig gemeld. Voor de resterende afwijkingen geldt dat deze acceptebal worden aangemerkt in de volgende situaties:

a. er is sprake van een overschrijding waarbij direct gerelateerde inkomsten de overschrijding compenseren;

b.er is sprake van een overschrijding op een open-einde regeling.

De resterende afwijkingen passen binnen het bestaande door de raad vastgestelde beleid c.q. binnen wettelijke kaders of worden gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten. Met het vaststellen van de jaarstukken autoriseert de raad deze uitgaven. Begrotingsonrechtmatigheden die passen binnen het bestaande beleid van de raad, worden opgenomen in de rechtmatigheidsverantwoording (voor zover de verantwoordingsgrens voor afzonderlijke fouten of onduidelijkheden is overschreden), maar worden niet nader toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.

Kredieten

Bij investeringsprojecten wordt de begrotingsrechtmatigheid beoordeeld op het niveau van het totaal gevoteerde kredietbedrag. Een overschrijding van het jaarbudget, passend binnen het totaal bedrag van het krediet, wordt daarmee als rechtmatig beschouwd. In 2023 is er sprake van één budgetoverschrijding groter dan 10.000 per krediet.

Er is sprake van een overschrijding van 104.000 op het krediet verbeteringsmaatregelen riolen. De hoogte van dit beschikbare krediet bedraagt 1.030.000. Dit krediet wordt gedekt door een onttrekking aan de voorziening rioolbeheer. Het betreft een jaarlijks terugkerend krediet en in 2022 was er sprake van een onderschrijding van 275.000. Daarnaast heeft dit krediet samenhang met het krediet renovatielasten riolen en hier is sprake van een onderschrijding van 1.449.000 in 2023. Deze overschrijding is passend binnen het beleid voor het jaar 2023.

Rechtmatigheidsverantwoording

Verantwoordelijkheid college van burgemeester en wethouders

De baten en lasten alsmede de balansmutaties moeten getrouw in de jaarrekening worden opgenomen. Uit het getrouw opnemen van de baten en lasten alsmede de balansmutaties, blijken een drietal rechtmatigheidscriteria niet expliciet. Dit betreffen het begrotings-, voorwaarden-, en misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium. In deze rechtmatigheidsverantwoording licht het college van burgemeester en wethouders toe in hoeverre bij de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties het begrotings-, voorwaarden-, en misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium zijn nageleefd. Dit houdt in dat de verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties in overeenstemming zijn met door de raad vastgestelde kaders zoals de begroting en gemeentelijke verordeningen en met bepalingen in de relevante wet- en regelgeving. Bij de waarderingsgrondslagen in de jaarrekening is het door de raad op 14 maart 2024 vastgestelde normenkader van de relevante wet- en regelgeving verder toegelicht.

Deze verantwoording hanteert een grensbedrag omdat alleen de van belang zijnde aspecten in de verantwoording hoeven te worden betrokken. Deze grens is op 9 november 2023 door de raad bepaald en bedraagt 2% (maximaal 3) van de totale lasten inclusief toevoegingen aan de reserves en is daarmee vastgesteld op 4.6 mln. De grondslag voor deze verantwoording is de Kadernota Rechtmatigheid 2023 van de Commissie BBV van november 2023.

Bevinding

Het college is van mening dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen binnen de daarvoor gestelde grens. 

In de paragraaf bedrijfsvoering is op basis van de Kadernota rechtmatigheid van de commissie BBV en op basis van de afspraken met de raad aanvullende informatie opgenomen over de financiële rechtmatigheid. In deze paragraaf heeft het college ook beschreven welke acties worden genomen om vermelde afwijkingen in de toekomst te voorkomen.

Download pdf