Inleiding
Het jaar 2023 bracht ons grote veranderingen. Niet in de laatste plaats als gevolg van de voortdurende oorlog tussen Oekraïne en Rusland waarvan de gevolgen ook voor ons land merkbaar bleven. Vorig jaar kon het college al met enige trots melden dat veel Oekraïners in Middelburg een tijdelijk nieuw thuis hebben gevonden. In 2023 droegen we ook ons steentje hieraan bij. Aan de Kanaalweg is de huisvesting voor de tijdelijke opvang van Oekraïners uitgebreid van bijna 50 naar 70 nieuwe tijdelijke woningen. Op andere plaatsen in de gemeente huisvesten we Oekraïense vluchtelingen gehuisves,t waarbij zowel medewerkers van de gemeente als vrijwilligers betrokken zijn om de huisvestiging zo goed mogelijk te laten verlopen.
In 2023 heeft het college de vier grote opgaven die bij ons aantreden in 2022 door de gemeenteraad zijn benoemd, woningbouw, klimaat en energie, het sociaal domein en participatie voortvarend verder opgepakt.
Op het gebied van Wonen kan natuurlijk het ondertekenen van de Zeeuwse Woondeal met minister De Jonge, de Provincie Zeeland en alle Zeeuwse gemeenten niet ontbreken. Hierin hebben wij afspraken gemaakt over de aantallen nieuwe woningen die we de komende jaren (tot 2030) in de gemeente Middelburg gaan realiseren. In het najaar vond vervolgens de eerste burgerraadpleging van onze gemeente plaats. Ruim 60 geselecteerde Middelburgers hebben meegedacht over de vraag “Waar wilt u wonen?”. Tijdens twee bijeenkomsten onder begeleiding van een externe deskundige, hebben de deelnemers een kansenkaart voor nieuwe woningbouwlocaties aan het gemeentebestuur aangeboden. Het advies bracht enkele opvallende mogelijke locaties in beeld en de deelnemers gaven aan dat deze vorm van participatie zeker voor herhaling vatbaar is. Het advies is de basis voor de verdere besluitvorming over toekomstige woningbouwlocaties in onze gemeente.
In 2023 hebben wij een start gemaakt met de Energiefixers. Meer dan 1.600 woningen zijn afgelopen jaar bezocht door energiecoaches. Bij ruim 900 woningen zijn gasbesparende maatregelen getroffen en in totaal zijn meer dan 10.500 maatregelen toegepast om elektriciteit te besparen. Aan iedere bezochte bewoner zijn tips gegeven over het verlagen van hun energierekening. Zo zetten we de eerste concrete stappen voor energiebesparing. Iets dat door de sterk opgelopen energieprijzen het vorige jaar, voor veel van deze huishoudens een concrete kostenbesparing inhoudt.
Het jaar 2023 stond voor Middelburg ook in het teken van de zoektocht naar een nieuwe locatie voor het huidige asielzoekerscentrum. Binnen de kaders die de gemeenteraad aan ons college heeft meegegeven, heeft het college uiteindelijk besloten om de locatie op de Cleene Hooge aan te wijzen als nieuwe locatie voor het azc. Het komende jaar werkt het college in een participatieproces samen met de omwonenden aan het verder vormgeven van het azc op deze locatie.
Het sociaal domein is volop in ontwikkeling. Beleidsmatig is er in 2023 een nieuw beleidskader bestaanszekerheid opgesteld. Hierin is opgenomen hoe de gemeente Middelburg de komende 4 jaar invulling geeft aan haar taken op het gebied van bestaanszekerheid, integratiebeleid en participatiebeleid. Ook in de uitvoering zijn grote stappen gezet. Het sociaal team Middelburg is met ingang van 2024 officieel van start. Hiervoor is een nieuwe organisatiegevormd, genaamd Vizita. Er is hard gewerkt om de toegankelijkheid van onze toegang te vergroten. Voor inwoners is daarvan het meest merkbaar dat de openingstijden zijn verruimd en wachttijden verkort zijn. Het interactieve burgerplatform Middelburg Ontmoet is van start gegaan.
De gemeente Middelburg is financieel gezond en solide. De verhoging van de uitkering uit het Gemeentefonds in 2022 is voor de gemeente Middelburg structureel voordelig gebleken. Dat houdt in dat wij in 2023 investeringen konden blijven doen. Zo kan de gemeente meer geld besteden voor het inhalen van achterstallig onderhoud van wegen en andere infrastructuur. En voor de aanstaande restauratie van het monumentale stadhuis is voldoende geld opzij gezet om deze goed uit te kunnen voeren.
Het college kijkt tevreden terug op het jaar 2023. De uitdagingen waar we de gemeente Middelburg voor staat, blijven natuurlijk groot en ten aanzien van veel thema’s nog steeds urgent. Toch heeft het college het vertrouwen dat het ook in 2024 weer lukt om verder te werken aan het behouden en versterken van de fijne woon- en leefomgeving die Middelburg voor inwoners en bezoekers is.
Het jaarverslag
Het jaarverslag bestaat uit:
Programmaverantwoording
Paragrafen
Programmaverantwoording
De programmaverantwoording gaat per programma in op de beoogde maatschappelijke effecten en de wijze waarop geprobeerd is deze effecten te realiseren. Dit wordt gedaan aan de hand van de volgende vragen:
Wat wilden we bereiken?
Wat hebben we bereikt?
Wat hebben we ervoor gedaan?
Wat heeft het gekost?
Aan de speerpunten zijn prestaties en activiteiten gekoppeld. Deze staan in de tabellen onder "Wat hebben we er voor gedaan?". Daarin geven we aan of de doelstellingen zijn ‘gerealiseerd’, ‘deels gerealiseerd’ of ‘niet gerealiseerd’. Bij de twee vragen "Wat hebben we bereikt?" en 'Wat hebben we ervoor gedaan?" geven we een verklaring waarom het (nog) niet gehaald is. Bij '"Wat heeft het gekost?" staat een gedetailleerde toelichting op de afwijkingen tussen de begroting na wijzigingen en de realisatie voor bedragen groter dan € 50.000.
Paragrafen
In het jaarverslag zijn de verplichte paragrafen opgenomen, die zijn voorgeschreven in het besluit begroting en verantwoording gemeentes en provincie (BBV). In de afzonderlijke paragrafen zijn de beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen.
De jaarrekening
De jaarrekening bestaat uit:
Een overzicht van lasten en baten
De balans met een toelichting
Overzicht van lasten en baten
In de staat van baten en lasten wordt op hoofdlijnen het resultaat van de jaarrekening toegelicht. In de programma's bij "Wat heeft het gekost?" staan per taakveld de lasten en baten opgenomen. En wordt een toelichting gegeven over de afwijkingen tussen de realisatie en begroting na wijziging. In een apart overzicht Kredieten zijn de (restant) kredieten per programma vermeld. Daarnaast zijn in een overzicht de incidentele baten en lasten, de structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves inzichtelijk gemaakt.
In het kader van de begrotingsrechtmatigheid moet bij lastenoverschrijdingen een inhoudelijke analyse plaatsvinden. Dit is in de jaarrekening opgenomen bij de analyse begrotingsrechtmatigheid. Vanaf de jaarverantwoording over 2023 voegt het college een rechtmatigheidsverantwoording toe aan het jaarverslag.
Balans
De uiteenzetting van de financiële positie van de gemeente wordt inzichtelijk gemaakt in de balans en de toelichting er op.
SISA
In de SISA- bijlage (Single Information Single Audit) is verantwoording over de besteding van specifieke uitkeringen opgenomen.
Namens het college van burgemeester en wethouders,
Rutger Schonis,
wethouder Financiën Gemeente Middelburg